Kredieten
Nathan Gardels is hoofdredacteur van Noema Magazine. Hij is ook mede-oprichter en senior adviseur van het Berggruen Instituut.
De belangrijkste kwestie in de Amerikaanse politiek die bij de recente verkiezingen naar voren is gekomen, is de ‘betaalbaarheid’ voor iedereen die minder verdient dan de top 10%. Dit is een bijzonder acuut probleem onder jongvolwassenen die te maken krijgen met economische onzekerheid en de verwachtingen van opwaartse mobiliteit kwijtraken, omdat technologische innovatie de arbeidsmarkten ontwricht.
De progressieve Democraten zijn klaar om deze gang van zaken aan te grijpen als een weg vooruit voor een stervende partij en keren terug naar de standaardreflex in hun politieke gereedschapskist: de rijken belasten en herverdelen. inkomen aan de minder bedeelden via overheidsprogramma’s. Hoe aantrekkelijk of zelfs dwingend een tussenoplossing ook mag zijn, het gaat niet in op de structurele dynamiek op de lange termijn achter de versnelling van de economische ongelijkheid op weg naar het tijdperk van kunstmatige intelligentie.
Uiteindelijk kan het betaalbaarheidsprobleem op geen enkele duurzame manier worden opgelost met beleid dat alleen afhankelijk is van het richten op de rijksten. Dit kan alleen worden bereikt door de eigendomsrijkdom breder te spreiden, vooral in een economie waarin de rijkste 10% 93% van alle aandelen op de financiële markten bezit.
Dit betekent: in plaats van uitsluitend te vertrouwen op de herverdeling van die van anderen inkomeneen vooruitziend beleid zou de ‘pre-distributie’ van voedsel moeten bevorderen rijkdom door vormen van ‘universeel kernkapitaal’ (UBC) waarin iedereen rijker wordt door een stukje van een steeds groter wordende taart te bezitten, aangedreven door door AI gegenereerde productiviteitsgroei. Dit zou een strijdkreet moeten zijn van de opkomende ‘precaire coalitie’, waartoe iedereen behoort die werkt om de kost te verdienen terwijl er intelligente machines komen om in hun levensonderhoud te voorzien.
De eerlijkheid die Amerikanen zoeken in de snelle politieke economie van vandaag gaat niet alleen over het beperken van de concentratie van rijkdom aan de top, maar ook over het opbouwen ervan vanaf de onderkant.
Deze agenda zou een gemeenschappelijke basis kunnen bieden voor populisten in de kring van Trump – met name conservatieve katholieken zoals vice-president J.D. Vance en Steve Bannon, die opkomen voor de achtergebleven werkende middenklasse – en voor de nieuwe generatie Democraten die de inclusieve Amerikaanse droom willen herstellen in een extractieve economie die de weinigen ten goede komt ten koste van de velen.
Waar te beginnen
Sam Altman van OpenAI heeft dat gedaan voorgesteld een herverdelend universeel basisinkomen (UBI)-programma als vangnet voor ontslagen werknemers, gefinancierd door de oprichting van een “American Equity Fund”. Het zou worden gekapitaliseerd door bedrijven boven een bepaalde waardering elk jaar te belasten tegen 2,5% van hun marktwaarde, betaalbaar in aandelen. De opbrengsten van dergelijke inkomsten zouden als reguliere minimumbetalingen worden verdeeld onder degenen wier inkomen onder een bepaald niveau daalt.
Zich ervan bewust dat het slechts een tijdelijke inkomensoverdracht is die het patroon van de welvaartsverdeling niet verandert, heeft hij recentelijk afstand genomen van het UBI en is hij overgestapt op het idee van UBC, of wat hij ‘universele basisrijkdom’ noemt.
“Wat ik zou willen is, net als een eigendomsbelang in wat AI ook creëert, het gevoel te hebben dat ik deelneem aan dit ding dat in de loop van de tijd alleen maar waardevoller zal worden”, zei hij. zei hij.
Deze ideeën zouden kunnen worden gekoppeld aan bestaand beleid.
Het uitgangspunt is een embryonale vorm van universeel kernkapitaal die al door het door de Republikeinen gedomineerde Amerikaanse Congres is ingevoerd via zijn MAGA: Money Accounts for Growth and Advancement-programma.
Vanaf juli lanceert het MAGA-programma, via automatische inschrijving, een account van $ 1.000 voor elk kind jonger dan 8 jaar dat Amerikaans staatsburger is. De initiële storting wordt door professionele managers op de markt belegd in een pool met alle anderen. Het geld zal in de loop der jaren groeien met samengestelde rendementen totdat de rekeninghouder de leeftijd van 18 jaar bereikt. Gezinnen kunnen maximaal $ 5.000 per jaar aan de rekening toevoegen. Alle inkomsten uit beleggingsopbrengsten krijgen bij opname een belastingvoordeel en kunnen worden gebruikt voor onderwijs, het starten van een klein bedrijf, het helpen kopen van een huis of op andere manieren.
Alleen al tot 2028 wordt het MAGA-programma gefinancierd met ongeveer 30 miljard dollar per jaar. Tot nu toe heeft de regering-Trump geprobeerd tariefinkomsten te gebruiken om dit te financieren. Maar waarom zouden we, in plaats van consumenten op deze manier te belasten om de geldstroom na 2028 te behouden, niet een oplossing introduceren? “Productiviteits- en welvaartsdelingsheffing” van bijvoorbeeld 1% van hun marktwaarde per jaar aan de sterk geconcentreerde rijkdom van Big Tech met hun torenhoge (zij het fluctuerende) waarderingen? Dit zou MAGA-beleggingsrekeningen in 2029 en daarna kunnen stimuleren. Volgens Altman zou deze belasting ook in aandelen kunnen worden betaald.
Naarmate AI de komende decennia verder in de economie wordt geïntegreerd, kun je je voorstellen dat die jaarlijkse belasting wordt verlaagd en uitgebreid, waardoor deze wordt teruggebracht tot 0,5% voor alle bedrijven met een waarde van meer dan bijvoorbeeld $ 5 miljard, tot een waardering van 5% van hun totale kapitaal. Zodra deze waarderingsdrempel wordt bereikt, zouden ook nieuwe bedrijven aan dezelfde regels worden onderworpen.
“Uiteindelijk kan het betaalbaarheidsprobleem op geen enkele duurzame manier worden opgelost met beleid dat zich alleen richt op de rijksten.”
MAGA-rekeningen beloven, net als de investeringen van de rijkste Amerikanen, een bloei wanneer productiviteitswinsten worden gerealiseerd naarmate kunstmatige intelligentie zich in de loop van de tijd over alle economische sectoren verspreidt. Op deze manier zal het ‘roboteigendom’ worden uitgebreid, zodat toekomstige generaties kunnen delen in de welvaartscreatie van generatieve AI, die immers wordt aangedreven door de grondstof van hun (en onze) data.
Cruciaal is dat het idee van UBC ook niet staatistisch is, maar individualistisch. De opbrengsten van dergelijke belastingen zouden niet naar de overheid gaan, maar alleen naar de overheid via de staat als incassobureau rechtstreeks op persoonlijke en familiale rekeningen. Omdat de staat niet de eigenaar wordt van de rijkdom die privé blijft, kan het idee niet als ‘socialistisch’ worden gekwalificeerd. Integendeel, het maakt iedereen kapitalistisch.
Een nieuwe oriëntatie
Het steunen van MAGA-wetsvoorstellen is op zichzelf uiteraard niet de oplossing die een kloof van ongelijkheid zal wegnemen die zich al tientallen jaren aan het opbouwen is. Maar dit zou een nieuwe richting aangeven in de manier waarop we systematisch nadenken over hoe rijkdom wordt gecreëerd en eerlijk verdeeld in de AI-gedreven economie van de toekomst – een richting die andere innovatieve manieren kan sturen om het UBC-concept breder te implementeren onder de hele bevolking.
Eén zo’n idee ontstond tijdens een brainstormsessie met enkele van de sociaal meest bewuste Big Tech-titanen van Silicon Valley. Volgens dit plan zouden alle beursgenoteerde bedrijven met een waardering boven een bepaalde drempel kunnen worden verplicht om elk jaar 2% van hun waarde in aandelen bij te dragen aan een staatsinvesteringsfonds dat de sociale zekerheid aanvult. Van dergelijke beleggingen zou elke volwassen Amerikaan – op voorwaarde dat hij of zij actief stemt bij verkiezingen – een synthetisch effect ontvangen, in wezen een aan de aandelenmarkt geïndexeerde rekening, die minstens twintig jaar moet rijpen om de samengestelde rendementen te laten groeien. Vermogenswinsten zouden bij opname belastingvrij zijn.
Het idee is om burgers een letterlijk aandeel en verantwoordelijkheid te geven in de toekomst van het systeem, zowel in termen van economisch fortuin als politieke stabiliteit.
Een ander voorstel om een impuls te geven aan de toekomstige werkgelegenheidsschok in de kunstmatige-intelligentiesector is het accumuleren van middelen op de middellange termijn, wanneer de werkgelegenheidsmodellen nog geldig zijn. Dit zou gedaan kunnen worden volgens het model van het Australian Superannuation Fund, dat we vaak hebben genoemd aan Noema. De combinatie van de omvang van het fonds, de aanhoudende instroom van spaargelden uit werkgevers-/werknemersbijdragen in beleggingen, en een lange levensduur genereert samengestelde rendementen die ervoor hebben gezorgd dat het fonds, dat in 1991 werd opgericht, vandaag de dag 4,2 biljoen dollar waard is – meer dan het bbp van het land. Als gevolg hiervan behoort het gemiddelde vermogen per volwassene in Australië met $550.000 tot de hoogste ter wereld.
Het oude paradigma van het industriële tijdperk, dat afhankelijk was van de onderhandelingsmacht van de arbeid om zijn eerlijke deel te krijgen, werkt eenvoudigweg niet meer wanneer intelligente machines die in staat zijn te doen wat de meeste mensen doen, aan elke deur kloppen. Naarmate de waarde van arbeid afneemt, zullen kapitaalinkomsten uit het bezitten van rijkdom een belangrijke bescherming vormen tegen dalende of verdwijnende lonen.
In een gemondialiseerde economie is het gebruikelijke argument tegen een dergelijke belasting dat bedrijven naar betere weiden zullen vertrekken. Maar gezien de enorme investeringen en de politieke wil om van de Verenigde Staten de dominante speler op het gebied van kunstmatige intelligentie te maken, zullen bedrijven die op die basis slagen, niet massaal naar het anti-technologie Europa of naar Amerika’s strategische rivaal, China, trekken.
Economische inclusiviteit staat aan de goede kant van de geschiedenis
Recente argumenten voor het wegnemen van de obstakels van buitensporige regelgeving die het bereiken van ‘overvloed’ in de weg staan, zijn niet geheel verkeerd. Maar de overvloed is niet gelijk verdeeld. Dit is wat het UBC-idee voorstelt.
Het delen van de overvloedige rijkdom van een sociaal gegenereerde AI-economie door het gebruik van onze data is zo’n verstandig concept dat het op termijn net zo normaal zou worden en een voorwaarde zou worden om zaken te doen als het betalen voor sociale zekerheid en gezondheidszorg.
Historisch gezien, zoals het werk waarvoor econoom Daren Acemoglu in 2024 de Nobelprijs kreeg, is aangetoond, zijn de samenlevingen die inclusieve sociale en economische instellingen in stand houden, welvarend geweest, terwijl de samenlevingen waarin rijkdom en macht aan de top geconcentreerd zijn uiteindelijk gefragmenteerd en mislukt zijn. Dit is ook het thema van het recente boek van Henry Wismayer verstandig in Noema over waarom ooit succesvolle bedrijven failliet gaan.
Het aannemen van beleid dat universeel basiskapitaal bevordert voor het tijdperk van de kunstmatige intelligentie zou het Amerikaanse pad opnieuw aan de goede kant van de geschiedenis plaatsen.
