In 2016 startte een middelbare scholier in Charlottesville, Virginia een petitie verwijder een bepaald aantal beelden vanuit het publieke zicht. Deze omvatten de Zuidelijke generaals Robert E. Lee en Thomas “Stonewall” Jackson, Meriwether Lewis en William Clark, Thomas Jefferson en anderen, de meesten van hen in opdracht van een zakenman genaamd Paul Goodloe McIntire in het begin van de 20e eeuw. In de loop van de tijd werden deze monumenten gezien als verheerlijkingen van mannen die de voorkeur gaven aan Manifest Destiny en slavernij goedkeurden, en bleven ze symbolen van blanke suprematie.
Toen de gemeenteraad van Charlottesville de verwijdering van enkele beelden goedkeurde, spanden tegendemonstranten een rechtszaak aan om ze te behouden. En in 2017, tijdens een Unite the Right-bijeenkomst, liepen de spanningen dodelijk uit toen een man met zijn auto op een groep mensen botste, waarbij één persoon om het leven kwam en tientallen gewond raakten. De tragedie was een keerpunt, maar de beelden bleven staan tot de Black Lives Matter-protesten van 2020, aangespoord door George FloydDe moord op Minneapolis heeft het conflict op nationale schaal opnieuw vergroot.
In juli 2021, 100 jaar na de eerste onthulling, verwijderde Charlottesville de sculpturen van Lee en Jackson. De eerste was loszittenden de laatste werd aan kunstenaar Kara Walker gegeven via een non-profitorganisatie uit Los Angeles genaamd The Brick. Het is hier, als onderdeel van de tentoonstelling MONUMENTEN, dat Walker het beeld moedig opnieuw uitbeeldde als een krachtig symbool van transformatie.
Walker staat erom bekend dat hij, vaak op grote schaal, werk maakt waarin symbolen en stereotypen van racisme aan de orde komen. Zijn monumentale stuk “Een subtiliteit, of de heerlijke Sugar Baby”, geïnstalleerd in een voormalige Domino-suikerfabriek in Brooklyn in 2014, bevatte een gigantisch beeldhouwwerk van een sfinxvrouw.
Met een zakdoek die aan tante Jemima deed denken, kwamen kijkers oog in oog te staan met een architecturale en stereotiep racistische interpretatie van zwarte vrouwen uit het Zuiden, met name het idee van ‘mama’, een trouwe dienaar. Walker draaide de rollen om voor dit beeld en monumentaliseerde het niet alleen tot een gigantische decoratieve lekkernij, maar ook tot een godheid.
Voor het stuk in The Brick transformeert Walker op dezelfde manier een symbool van onderdrukking in een meeslepende, straffende en enigmatische vorm. “Het bronzen beeld was ruim 4,5 meter hoog en 4,5 meter lang en beeldde Jackson af terwijl hij zijn ros, ‘Little Sorrel’, aanspoorde in het heetst van de strijd”, aldus een verklaring.
Het opnieuw ontworpen beeld, “Unmanned Drone”, analyseert op een verontrustende en verontrustende manier het originele beeldhouwwerk gemaakt door kunstenaar Charles Keck. Gironimo Bosch-als compositie. “Onherkenbaar veranderd, maar nog steeds paard en ruiter”, zegt de galerie. “In plaats van de strijd aan te gaan, dwaalt Walkers hoofdloze ruiter door het vagevuur van de Burgeroorlog en sleept zijn zwaard over een verwoest slagveld.”
The Brick wordt uitgegeven door Hamza Walker, geen familie van Kara, die werken heeft verzameld ontmantelde Zuidelijke monumenten uit steden in de Verenigde Staten Tegenwoordig neemt het Jackson-standbeeld een geheel nieuwe vorm aan, gehercontextualiseerd op een manier die de kracht om schade te berokkenen omzet in de kracht om te genezen. Stukje bij beetje opgesplitst en gereconstrueerd in een surrealistische, gefragmenteerde en spookachtige reflectie op hoe het verleden verweven is met het heden, confronteert Walker de relatie tussen geschiedenis en legende.
De titel ‘Unmanned Drone’ verwijst tegelijkertijd naar op afstand bestuurbare vliegtuigen en naar een soort laag, zoemend, bijna fysiek geluid. De kunstenaar is geïnteresseerd in de manier waarop het beeld, net als een overvliegend apparaat of een diep, galmend geluid, ook ‘op je drukt… opdoemt’.
In een interview met Hamza Walker beschrijft Kara dat de impuls voor herdenkingsbeelden geworteld is in de mythe. Deze sculpturen “gaan allemaal over deze soms verkeerd toegepaste verlangens: een verlangen naar heldenmoed in een tijd van armoede en verschrikkelijk gebrek aan geloof”, zegt hij. “Ik wilde de stof behandelen op een manier die ook over de daad van scheiding ging: het scheiden van de mens van het paard en de mens van de mythe.”
MONUMENTEN is een belangrijke collectieve tentoonstelling die gelijktijdig plaatsvindt met De Geffen Contemporary bij MOCA EN De baksteenwaarin buiten gebruik gestelde historische monumenten worden gecombineerd met hedendaagse kunstenaars als reactie op de gelaagde en levende geschiedenis van de naoorlogse periode. De show duurt tot en met 3 mei in Los Angeles.
