IVoor veel jonge mensen is het lange tijd een stressvol overgangsritueel geweest, maar de laatste jaren is het behalen van het rijexamen het makkelijke gedeelte. Nu moeten veel mensen die een test willen doen vroeg opstaan om een afspraak te krijgen voordat de robots dat doen, en zelfs dan moeten ze lang en moeizaam wachten.
Ondanks stap van de overheid om het probleem aan te pakkenuit een auditrapport dat deze week werd gepubliceerd, bleek dat plannen om de wachttijd voor een rijexamen terug te brengen tot zeven weken tegen het einde van het jaar pas in november 2027 zouden worden gerealiseerd.
Een van de belangrijkste obstakels is de uittocht van rij-examinatoren. Er zijn sinds 2021 netto 83 meer rijexamenexaminatoren aangeworven ondanks 19 wervingscampagnes, waarbij de gemiddelde wachttijd voor een praktijkexamen nu in heel Groot-Brittannië 22 weken bedraagt, volgens de National Audit Office.
Waarom is het dan zo moeilijk om rij-examinatoren van de Driver and Vehicle Standards Agency (DVSA) te werven, en worden instructeurs – die ooit naar testcentra stroomden voor een stabielere carrière – verleid door het huidige aanbod?
Leon Woodman, 35, Devon, voormalig rij-examinator
In zijn vorige baan, uitgerust met een goed zichtbare auto en het Battenberg-logo, werd Woodman vaak aangezien voor een politieagent. “Ik werkte als verkeersagent voor Highways England. Ik kreeg te maken met alles, van schouderpech tot dodelijke ongelukken”, zei hij.
Nadat een vriend had voorgesteld om DVSA-examinator te worden, volgde Woodman het advies op en sloot zich aan bij een plaatselijk testcentrum.
Hij zei dat hij een “positieve houding” wilde inbrengen in zijn nieuwe rol. “Ik vond het werk erg leuk. Ik herinner me dat ik twee pogingen nodig had om te slagen voor het rijexamen. Ik herinner me dat ik bij mijn eerste examen een heel ellendige rij-examinator had en ik dacht: ‘Dit is pure marteling’. Toen was mijn tweede rij-examinator geweldig. Hij kwam naar buiten met een glimlach op zijn gezicht en ik zei: ‘Dit is hoe ik wil zijn'”, zei Woodman.
Maar de baan bracht uitdagingen met zich mee. “Heel vaak krijg je van die momenten waarop je een ongeval kunt voorkomen omdat je de controle over een voertuig hebt overgenomen en dan binnen vijf minuten nog een test moet doen. Dat is wat mensen zich niet realiseren van dit werk”, zei hij.
Aan de andere kant zei Woodman dat het “leuk is om elke dag invloed uit te oefenen op de levens van mensen” door hen te vertellen dat ze dood zijn. “Sommige mensen barsten in tranen uit en anderen proberen je te omhelzen.”
Hoewel hij het werk leuk vond, verliet Woodman de DVSA in juni 2023. “Ik verhuisde vanwege het geld. Ik was een gezin aan het grootbrengen en ik was jaloers op een aantal van mijn vrienden die hybride werknemers waren”, zei hij.
Als ambtenaar worden de DVSA-rijexaminatoren betaald volgens de ambtenarensalarisschaal. Er worden uitvoerende managers benoemd, met een maximum van iets meer dan £ 30.000.
“De lesprijzen zijn behoorlijk gestegen na Covid en de instructeurs verdienden veel meer dan voorheen”, zei Woodman. Volgens hem heeft dit het aantal mensen bij de DVSA “gestroomlijnd”.
Jason Sykes, 54, Dewsbury, voormalig rij-examinator en huidige instructeur
Toen Sykes in 2016 voor het eerst overstapte van freelance rij-instructeur naar DVSA-examinator, was hij blij. “Destijds bracht ik een vergelijkbaar bedrag mee naar huis zonder zoveel uren te hoeven werken. Ik ontving vakantiegeld, ziektegeld en een redelijk pensioen. Ik haalde mijn weekenden in en was elke avond op dezelfde tijd klaar. Ik hield van het werk”, zei hij.
Maar na Covid zijn de zaken veranderd. Hij sprak openlijk met senior figuren bij de DVSA over de problemen die hij had met zijn baan, waaronder, zei hij, de onlangs overleden CEO, Loveday Rider.
Hij zei dat hij haar vier keer had ontmoet en had gesproken over de lage lonen van examinatoren en het ‘onbetrouwbare’ boekingssysteem waarmee robots en minder betrouwbare instructeurs tests kunnen kopen en deze tegen een enorm hoge prijs kunnen verkopen. ‘Het is niet eerlijk tegenover de student’, zei hij.
Sykes is weer rij-instructeur geworden, maar heeft nog steeds goede herinneringen aan zijn werk als examinator. “Ik had een dame, haar naam was Jean. Ze was 82 jaar oud. Ze was hier vijf keer geweest en ze wilde heel graag weg.
“Ze begon te leren autorijden toen ze in de twintig was en toen ontmoette ze haar man. Vanaf dat moment had ze geen reden meer om te rijden omdat haar man reed”, zei Sykes.
Nadat haar man stierf, wilde ze nog steeds rondreizen, dus begon ze opnieuw te leren autorijden. “Hij slaagde voor de test toen hij 82 was. Het was geweldig en mooi om iemand van die leeftijd een certificaat te geven dat hij in aanmerking komt”, zei Sykes.
Aan de andere kant zijn er enkele close calls, waaronder één geval waarbij hij ‘druipt van het wit’. Hij herinnert zich een jonge vrouw die het examen wilde afleggen in haar auto, waarin ze net had gereden, omdat ‘dat de auto is waarin ze zal rijden als ze slaagt’, zei ze.
“De instructeur zat achterin. Toen we aan het einde van een weg tevoorschijn kwamen, realiseerde de testpersoon zich niet dat er een autotransporter met ongeveer twaalf auto’s aan boord met een snelheid van 30 mijl per uur over de weg op ons af raasde”, zei Sykes.
‘Ze probeert eruit te komen, maar rommelt met de bedieningselementen. Ze pakte de handrem van de auto, maar die was er niet, alleen een elektrische waarvan ze niets wist. Ik zei tegen haar: ‘Rijden, rijden, rijden.’ Ik werd wit, net als de instructeur. We stopten gewoon aan de kant van de weg en ik zei: ‘Ik denk dat we genoeg hebben gezien.'”
Joshua Ramwell, Stafford, 39 jaar oud, rij-instructeur
Ramwell, die het YouTube-kanaal beheert Josh de rij-instructeurSinds 2019 is hij instructeur. Daarvoor was hij docent. Lijkt het jou aantrekkelijk om rij-examinator van de DVSA te zijn? “Als ik heel eerlijk ben, nee”, zei hij.
Hoewel Ramwell “zijn hoed afzet voor de examinatoren” die zijn “volledige en volledige respect” genieten, denkt hij dat het een behoorlijk ondankbare klus kan zijn. Hij zei: “Als je voor iemand slaagt, bedanken ze meestal de instructeur. En als je iemand niet haalt, krijgen de examinatoren daar uiteindelijk de schuld van.”
Hij begon relatief laat te rijden en behaalde zijn rijbewijs op 22-jarige leeftijd. Hij zei dat het meest lonende deel van het instructeur zijn is wanneer studenten een ‘gloeilampmoment’ hebben, of ze nu worstelen met een koppeling of het navigeren op een lastige rotonde.
“Je kunt het aan hun ogen zien, de versnellingen werken, en voor je het weet zijn ze absoluut perfect op rotondes,” zei hij.
Ramwell heeft veel succesverhalen gehad, maar zoals de meeste instructeurs ook enkele bijna-mislukkingen.
“Ik had een heel lieve vriendin, maar ze had veel angst. We reden op de weg en helaas zat er een andere chauffeur achter ons die misschien te laat was op zijn werk of zoiets, omdat hij ons iets dichterbij volgde dan je had gewild.
“Ik zei tegen het meisje: ‘Kijk niet achterom. Concentreer je gewoon voor je, de rotonde nadert. Over een minuut moet je op de rem trappen.’
“Op het moment dat ik het woord ‘rem’ zei, midden op de weg met 30 mijl per uur, kwam ze tot een noodstop en had ik genoeg tijd om ‘Nee’ te schreeuwen voordat de persoon achter ons ons rechtstreeks van achteren aanreed. Het was een heel trieste dag.”
