Het J-1-visum zou de handdruk van de Amerikaanse zachte macht zijn. Een culturele uitwisseling waardoor jongeren van over de hele wereld voor een korte tijd konden leven, werken en het idee van de Verenigde Staten als een land van kansen, gelijkheid en leren in zich konden opnemen. Door de jaren heen is dat idee langzaam verwaterd. In plaats daarvan ontstond er iets kouders: een slecht gereguleerd arbeidssysteem dat de grenzen tussen ruil en uitbuiting vervaagde.Uit een recent onderzoek van de New York Times blijkt hoe een programma dat is ontworpen om de Amerikaanse waarden onder de aandacht te brengen, consequent is omgevormd tot een op winst gericht systeem dat duizenden buitenlandse studenten en stagiaires kwetsbaar heeft gemaakt.
Wat het J-1 visum zou moeten zijn
Met het J-1 visum kunnen buitenlandse studenten, stagiaires en stagiaires tijdelijk in de Verenigde Staten werken in categorieën zoals zomerse zakenreizen, stages en beroepsopleidingen. Hoewel het programma wordt beheerd door het Amerikaanse ministerie van Buitenlandse Zaken, wordt de dagelijkse werking ervan toevertrouwd aan meer dan honderd goedgekeurde sponsororganisaties.Deze sponsors werven deelnemers in het buitenland, plaatsen ze bij Amerikaanse werkgevers, monitoren hun arbeidsomstandigheden en fungeren als eerste aanspreekpunt als zich problemen voordoen. In theorie zijn zij de hoeders van de culturele missie van het programma. In de praktijk oefenen ze enorme macht uit over mensen die, eenmaal aangekomen, zeer weinig invloed hebben.De deelname is aanzienlijk gegroeid. Wat ooit een bescheiden uitwisselingsinitiatief was, brengt nu elk jaar honderdduizenden jonge werknemers naar de Verenigde Staten, waarvan velen terechtkomen in lagelonensectoren die moeite hebben om binnenlandse arbeidskrachten aan te trekken.
Hoe het programma een bedrijf werd
Het keerpunt was structureel en niet willekeurig.Sponsors mochten wervings- en plaatsingskosten in rekening brengen zonder maximumlimiet. Veel deelnemers betaalden duizenden dollars voordat ze voet aan wal zetten in de Verenigde Staten, waarbij ze vaak geld leenden of het spaargeld van hun gezinnen leegmaakten. Toen ze aankwamen, zaten ze al financieel in de val.Wat velen van hen te wachten stond, leek weinig op de geadverteerde stages of trainingservaringen. In plaats van beroepsmatige blootstelling, merkten de deelnemers dat ze fysiek veeleisende en repetitieve banen werkten op boerderijen, fabrieken, verwerkingsfabrieken of in banen in de horeca met lange uren en minimaal toezicht.Tegelijkertijd opereerden sponsororganisaties steeds meer als commerciële ondernemingen. Leidinggevenden betaalden zichzelf hoge salarissen. Familieleden verschenen op de loonlijsten. Sommige sponsors plaatsten deelnemers bij bedrijven die eigendom waren van bestuursleden of familieleden. Anderen richtten nevenbedrijven op, waaronder verzekeringsmaatschappijen, en eisten van visumhouders dat ze dergelijke diensten afnamen als voorwaarde voor deelname.Niets van dit alles was in strijd met de regels zoals ze waren geschreven.
Omdat de deelnemers zich niet konden terugtrekken
Het systeem heeft werknemers structureel afhankelijk gemaakt.Een J-1 visum is gebonden aan een sponsor. Als een verblijf onrechtmatig of onveilig wordt, beslist de sponsor of de deelnemer naar elders kan worden overgeplaatst of dat het verblijf daadwerkelijk eindigt. Als u een klacht indient, loopt u het risico uw baan te verliezen. Als u uw baan verliest, riskeert u deportatie.Veel deelnemers maakten melding van verwondingen, intimidatie en onveilige omstandigheden. Bij het zoeken naar hulp bemiddelden sponsors vaak stilzwijgend met werkgevers in plaats van resoluut in te grijpen. De prikkel was duidelijk. Werkgevers zijn terugkerende klanten. Deelnemers zijn tijdelijk en vervangbaar.In tegenstelling tot andere Amerikaanse gastarbeidersprogramma’s verbiedt het J-1-systeem geen wervingskosten, een waarborg die specifiek elders is ontworpen om door schulden veroorzaakte dwang te voorkomen. Het resultaat was een juridisch grijs gebied waarin druk niet expliciet hoefde te zijn om effectief te zijn.
Wat het toezicht niet kon oplossen
Niets hiervan was onbekend bij de autoriteiten. De afgelopen tientallen jaren hebben interne evaluaties winstbejagactiviteiten, slecht toezicht en belangenconflicten aan het licht gebracht. Wetgevers hebben kort nagedacht over hervormingen die de belastingen zouden beperken en de controles zouden verscherpen.Deze inspanningen zijn tot stilstand gekomen. Sponsors lobbyden agressief en waarschuwden dat het programma niet zou kunnen overleven zonder de deelnemers kosten in rekening te brengen. De structuur bleef intact en werd in de loop van de tijd groter en winstgevender.Zelfs vandaag de dag is die informatie, hoewel sponsors verplicht zijn hun vergoedingen aan de overheid bekend te maken, niet gemakkelijk toegankelijk voor potentiële aanvragers. Transparantie bestaat grotendeels op papier.
Waarom dit verhaal ertoe doet
De J-1-saga onthult een ongemakkelijke waarheid over moderne immigratiesystemen. Uitbuiting vindt niet altijd plaats in de marge of via illegale kanalen. Het kan gedijen binnen wettelijke kaders wanneer idealen worden geëxternaliseerd, het toezicht zwak is en de winstprikkels ongecontroleerd worden gelaten.Een visum dat bedoeld was om cultureel begrip te bevorderen leerde uiteindelijk een andere les: dat zonder verantwoording zelfs de meest goedbedoelde programma’s kunnen worden omgezet in instrumenten voor stille uitbuiting.Voor veel jonge mensen die arriveerden en geloofden in de belofte van Amerika, was de uitwisseling reëel. Maar niet degene waarin ze werden verkocht.
