Franse startup Ÿinsect kwam in de schijnwerpers toen “Iron Man”-ster Robert Downey Jr. hij prees de verdiensten ervan op de Late Show tijdens Super Bowl-weekend 2021. Nu, bijna vier jaar later, is het insectenveredelingsbedrijf geweest in gerechtelijke liquidatie geplaatst – in wezen faillissement – als gevolg van insolventie.
De ondergang van het bedrijf is geen verrassing, aangezien Ÿnsect al maanden onder vuur ligt. Er valt echter veel uit te leggen over hoe een startup kan mislukken ondanks het feit dat hij meer dan $600 miljoen heeft opgehaald, onder meer van Downey Jr. FootPrint-coalitiebelastingbetalers en vele anderen.
Uiteindelijk slaagde Ÿnsect er niet in zijn ambitie waar te maken “Een revolutie teweegbrengen in de voedselketen” met insecteneiwitten. Maar wees niet te snel om het falen ervan toe te schrijven aan de ‘bah’-factor die veel westerlingen voelen over insecten. Menselijk voedsel is nooit de primaire focus geweest.
In plaats daarvan heeft Ÿnsect zich geconcentreerd op de productie van insecteneiwitten voor diervoeding en petfood, twee markten met zeer verschillende economieën en marges waartussen het bedrijf nooit heeft gekozen.
Die besluiteloosheid strekte zich uit tot zijn fusie- en overnamestrategie. In 2021 nam Ÿnsect Protifarm over, een Nederlands bedrijf dat meelwormen kweekt voor toepassingen in menselijke voeding, waardoor een derde markt aan de mix werd toegevoegd. Net toen het bedrijf de deal aankondigde, zei toenmalig CEO Antoine Hubert toegegeven het zal een paar jaar duren voordat menselijke voeding slechts 10-15% van de inkomsten van Ÿnsect uitmaakt.
“We blijven de komende jaren petfood en visvoer zien als de grootste bijdragers aan onze inkomsten”, zei Hubert destijds. Met andere woorden: Ÿnsect nam een bedrijf over in een marktsegment dat jarenlang marginaal zou blijven, in een tijd waarin de startup dringend omzetgroei nodig had.
En het probleem waren de inkomsten. Volgens openbaar beschikbare gegevens zijn de inkomsten van Ÿnsect afkomstig van de moedermaatschappij heeft zijn hoogtepunt bereikt tot 17,8 miljoen euro in 2021 (ongeveer $21 miljoen) – een cijfer dat naar verluidt is opgeblazen door interne overdrachten tussen takken. In 2023 had het bedrijf een nettoverlies van 79,7 miljoen euro ($94 miljoen) geleden.
Techcrunch-evenement
San Francisco
|
13-15 oktober 2026
Dus hoe haalde een bedrijf met zo weinig omzet meer dan $600 miljoen op? Het antwoord was niet dat door hype aangedreven crossoverfondsen ambitieuze veelvouden betaalden tijdens de financieringswaanzin van 2021. In plaats daarvan trok Ÿnsect impactgerichte investeerders aan, zoals Astanor Ventures en de publieke investeringsbank. Bpifrance die een overtuigende visie op duurzaamheid hanteert.
Zijn voorstel was simpel: een alternatief bieden voor hulpbronnenintensieve eiwitten zoals vismeel en soja. Diezelfde stelling heeft ook aanzienlijk kapitaal aangetrokken van concurrenten zoals Betere herkomst EN InnovaFeeden het zag er veelbelovend uit.
Maar de visie botste met de marktrealiteit. Diervoeder is een grondstoffenmarkt die wordt gedreven door prijs, niet door duurzaamheidsbeloningen. In een perfecte wereld zouden insecteneiwitten volledig circulair zijn, waarbij insecten zich voeden met voedselafval dat anders op de vuilstort zou belanden. Maar in de praktijk stopt de insectenproductie op industriële schaal meestal bouwen op op graanbijproducten die al bruikbaar zijn als veevoer, waardoor insecteneiwit slechts een dure extra stap toevoegt. Als het om diervoeding ging, klopte de wiskunde simpelweg niet.
Ÿnsect herkende hem eindelijk. Voedsel voor huisdieren blijkt een ander verhaal te zijn: het wordt minder beïnvloed door de prijs dan diervoeder en zorgt voor een veel betere markt voor insecteneiwitten, zelfs met concurrentie van andere alternatieve eiwitten zoals vlees uit laboratoriumteelt. In 2023 zal het bedrijf heeft zijn strategie geheroriënteerd op huisdiervoeding en andere segmenten met hogere marges, waarbij Hubert bredere economische druk aanhaalt.
“In een omgeving waar sprake is van inflatie op energie en grondstoffen, maar ook op de kosten van kapitaal en schulden, kunnen we het ons niet veroorloven om grote middelen te investeren in minder winstgevende markten (diervoeders), terwijl er andere markten zijn waar veel vraag is, goede rendementen en hogere marges”, zei Hubert destijds.
De verschuiving in 2023 naar diervoeding kwam te laat. Tegen die tijd had Ÿnsect al een enorme, kapitaalintensieve gok ondernomen die uiteindelijk het bedrijf ten onder zou brengen. Die weddenschap was Ÿnfarm, een ‘gigafabriek’ in Noord-Frankrijk die het bedrijf ‘wereldwijd’ factureerde. de duurste insectenkwekerij.” De faciliteit, gebouwd voor grootschalige insectenproductie, heeft honderden miljoenen aan financiering verbruikt – geld uitgegeven voordat Ÿnsect zijn bedrijfsmodel bewees of de economie van de eenheid begreep.
Om toezicht te houden op de lancering van Ÿnfarm schakelde Ÿnsect Shankar Krishnamoorthy in, een voormalig directeur van de Franse energiegigant Engie. Toen de overstap naar diervoeding het bedrijf niet kon redden, verving Krishnamoorthy Hubert als CEO.
Ÿnsect sloot vervolgens de productiefabriek die het van Protifarm had overgenomen en schrapte banen. Maar het sluiten van een fabriek terwijl je een gigantische fabriek exploiteert die voor de verkeerde markt is gebouwd, kan het fundamentele probleem niet oplossen.
Voor professor Joe Haslam, die een cursus over opschaling geeft in het MBA-programma van IE Business School, “zijn de strijd van insecten geen mysterie en gaan ze niet in de eerste plaats over insecten. Ze zijn het resultaat van een mismatch tussen industriële ambitie, kapitaalmarkten en timing, verergerd door enkele uitvoerende en strategische keuzes.”
Het feit dat Ÿnsect mislukte, betekent niet dat de hele insectenkwekerij gedoemd is. Concurrent Innovafeed wel het houdt naar verluidt beter standdeels omdat het begon met een kleinere productielocatie en dat is ook zo spreiding stapsgewijs.
Voor prof. Haslam is Ÿnsect een voorbeeld van een breder Europees probleem. “nsect is een voorbeeld van de groeiende kloof in Europa. Laten we reizen naar de maan financieren. Laten we fabrieken te weinig financieren. Laten we proefprojecten vieren. Laten we de industrialisatie achterwege laten.” Nordvolts (een worstelende Zweedse batterijfabrikant), Vliegkopter (een Duitse luchttaxi-startup, bijv Lelie (een mislukt Duits luchttaxibedrijf)”, zei hij.
De mislukking was aanleiding tot een gewetensonderzoek. Hubert zelf was mede-oprichter Begin de industrieeen vereniging die pleit voor beleid ter ondersteuning van Franse industriële startups, en erkent dat Europa meer nodig heeft dan alleen financiering om de volgende generatie deeptechbedrijven op te bouwen.

