VanEuronieuws
Gepubliceerd op
Het nieuwe superwapen van Vladimir Poetin, “Petrel”, is blijkbaar voltooid. De raket met nucleaire capaciteit zou urenlang in de lucht kunnen blijven, verdedigingssystemen kunnen ontwijken en een potentieel ernstige bedreiging kunnen vormen.
Deze beoordeling wordt, althans gedeeltelijk, ondersteund door analyses van westerse inlichtingendiensten.
Een volledig operationele Burevestnik zou een groot probleem voor Europa betekenen. Als Rusland het systeem inderdaad zou implementeren, zou de NAVO te maken krijgen met een nieuw en zeer moeilijk te beheersen risico. Volgens een geheim NAVO-document:
Het superwapen wordt als bijzonder zorgwekkend beschouwd. Het document verwijst naar een nucleair aangedreven kruisraket, “Burewestnik” (“Petrel”), bij de NAVO bekend als SSC-X-9 Skyfall.
Het document is afkomstig van de inlichtingenafdeling van de militaire alliantie De wereld. Onderzoekt Ruslands bijgewerkte arsenaal aan strategische kernwapens.
Drie weken geleden maakte de Russische president Vladimir Poetin publiekelijk de succesvolle tests van de raket bekend.
Volgens het NAVO-document kan de raket snelheden bereiken van meer dan 900 kilometer per uur. Het is zeer wendbaar, heeft een groot bereik en kan vanaf mobiele platforms worden gelanceerd. Hierdoor zou het land lange, indirecte routes kunnen nemen en de NAVO-luchtverdediging kunnen vermijden. Volgens de NAVO zouden “bestaande uitdagingen (…) verder worden verergerd door het extreme bereik en de manoeuvreerbaarheid” van de raket.
Wat kan de “Sturmvogel” doen?
Het opvallende kenmerk van de Burewestnik is de kernreactor. In tegenstelling tot conventionele kruisraketten (die worden aangedreven door paraffine, synthetische of vaste brandstoffen en slechts een beperkt bereik hebben), maakt dit voortstuwingssysteem gebruik van kernenergie, waardoor de raket theoretisch een vrijwel onbeperkt bereik krijgt. Dit betekent dat de Burewestnik tienduizenden kilometers kan afleggen zonder te tanken, lange tijd in de lucht kan blijven, van koers kan veranderen en doelen vanuit elke richting kan aanvallen. Het kan raketsystemen vermijden, zelfs in de zuidelijke en poolgebieden waar de surveillance minimaal is.
Sommige deskundigen wijzen er echter op dat de kruisraket geen hypersonische snelheden bereikt en daarom kwetsbaarder wordt naarmate hij langer in de lucht blijft.
NAVO-experts onderzoeken ook een nieuwe mobiele middellangeafstandsraket uit Rusland, de SS-X-28 Oreshnik. Dit werd in november 2024 voor het eerst getest in Oekraïne, maar over de technische details is weinig bekend. Westerse experts maken zich vooral zorgen over het bereik van maximaal 5.500 kilometer en de mogelijkheid om de kernkop uit te rusten met verschillende munitie, waaronder nucleaire.
Het document stelt: “Het vermogen om overal in Europa doelen aan te vallen, gecombineerd met de hoge mobiliteit van de draagraket, zorgt voor een hoog overlevingspercentage. Het gebrek aan duidelijkheid over de ingezette kernkoppen vormt een defensie-uitdaging voor de NAVO.”
Wit-Rusland velden Oreshnik
Wit-Rusland zal in december de Russische Oreshnik hypersonische middellangeafstandsraket inzetten. De voorbereidingen hiertoe zijn dan ook bijna afgerond. Dat meldt het Russische persbureau Tass, onder verwijzing naar Natalia Eismont, woordvoerster van de Wit-Russische president Alexander Loekasjenko. Volgens Loekasjenko is de inzet een reactie op de escalatie door het Westen.
Volgens het NAVO-document vormen de Poseidon-onderzeeërs ook een probleem en zullen ze naar verwachting in 2030 operationeel zijn. Ze zouden een enorm bereik hebben en zouden ontworpen zijn om ‘marinebases, havens en kuststeden in de Stille Oceaan, aan de oostkust van de Verenigde Staten, in het Verenigd Koninkrijk en in Frankrijk te vernietigen’.
Ze zijn ook “moeilijk te detecteren en aan te vallen wanneer ze in diepe wateren opereren.” De NAVO beschikt momenteel niet over “anti-onderzeeboottorpedo’s met de nodige snelheid en bereik” om Poseidon-onderzeeërs effectief te bestrijden.
Het document maakt duidelijk dat de NAVO tekorten heeft, vooral wat betreft haar capaciteiten op de middellange en lange termijn, vooral op het gebied van kernwapens.
Maar niet alle experts zijn overtuigd van de Burevestnik. Sommigen beweren dat zelfs als Rusland zijn kernreactor op betrouwbare wijze kan exploiteren, de raket hem misschien niet veel voordeel zal opleveren.
Fabian Hoffmann, een onderzoeksmedewerker aan het Oslo Nuclear Project van de Universiteit van Oslo, beschreef de ‘Burevestnik’ op X zelfs als een ‘nutteloos en overbodig’ wapen.
Volgens waarnemers kwamen in 2019 vijf Russische wetenschappers om het leven tijdens een Burevestnik-test. Verschillende arbeiders werden in zee gegooid en vervolgens werden in het gebied verhoogde stralingsniveaus geregistreerd. Het is nog niet duidelijk of de straling tot doden heeft geleid.
Het basisidee, het combineren van een kernreactor met een kernwapen, werd in de jaren vijftig door de Verenigde Staten verworpen vanwege de risico’s die dit met zich meebracht.
Volgens William Alberque, een senior fellow bij het Pacific Forum en voormalig directeur wapenbeheersing van de NAVO, ontstaat het grootste gevaar bij de lancering: als een Burevestnik zou worden geraakt, zou het radioactieve materiaal van zijn kernreactor over een groot gebied kunnen worden verspreid – “als een mini-Tsernobyl in de lucht”.
Voorzichtiger was de onafhankelijke nucleaire expert Pavel Podvig, die tegen DW zei: “Ik zou voorzichtig zijn als ik zou beweren dat het een vliegende Tsjernobyl was. Als er een lek van radioactieve straling was geweest, zou dit opgemerkt zijn.” Een ongeval tijdens het opstijgen of vliegen zou waarschijnlijk riskanter zijn, voegde hij eraan toe.
