Een van mijn doelen dit jaar was om cinefiel te wordendus werkte ik aan enkele klassiekers die generaties filmmakers beïnvloedden. Ik ben er onlangs eindelijk toe gekomen om ernaar te kijken Zeven Samoerai.
Het meesterwerk van Akira Kurosawa uit 1954 staat al heel lang op mijn lijstje. Het is de film die hem inspireerde De prachtige zeven en heeft alles beïnvloed Star Wars NAAR Het leven van een insect. Maar ook al is het talloze malen geïmiteerd, het origineel slaat nog harder aan.
Het verhaal is simpel: een arm boerendorp in het 16e-eeuwse Japan wordt geterroriseerd door bandieten die van plan zijn na de oogst terug te keren om de gewassen van de dorpelingen te stelen. Wanhopig en overweldigd besluiten de boeren een kleine groep samoerai in te huren om hen te verdedigen. Ze vinden er zeven, elk met hun eigen persoonlijkheid, gebreken en sterke punten, en samen trainen ze de dorpelingen, versterken ze de stad en bereiden ze zich voor op de onvermijdelijke aanval.
Aan de oppervlakte, Zeven Samoerai is een actiefilm over een groep krijgers die met onmogelijke kansen te maken krijgen. Maar daaronder is het een meditatie over leiderschap, eer, nederigheid en wat het betekent om volgens een code te leven.
Als je ons vorige stuk leest op Bushido-codeje zult veel van de deugden ervan herkennen die in de film zijn verweven. Kurosawa laat zien hoe de code er in de praktijk uitziet.
Het is alweer een maand geleden dat ik de film voor het laatst zag en ik denk er nog steeds aan. Maar aan de actiescènes heb ik niet gedacht. Ik dacht aan de levenslessen die ik uit de film had geleerd.
Hier zijn zeven lessen waar ik van heb geleerd Zeven Samoerai:
1. Leid met nederigheid en dien anderen
De eerste samurai die we ontmoeten, Kambei Shimada, zal de groep samurai-verdedigers leiden en laten zien hoe echt leiderschap eruit ziet voordat hij zelfs maar een zwaard oppakt. In een van de openingsscènes van de film wordt een kind ontvoerd en gegijzeld in een hut. De ontvoerder dreigt het kind te vermoorden. In plaats van binnen te komen met geweren, ik bedoel zwaarden, scheert Kambei zijn kuif – een symbool van status en trots voor een samoerai – om zichzelf als monnik te vermommen en het kind te redden. Hij vroeg niets terug voor zijn diensten en verliet het dorp als een baas.
Gedurende de rest van de film zie je hem over zijn hoofd wrijven waar zijn kuif zat. Ik geloof dat het hem eraan herinnerde dat het naleven van de Bushido-code soms volledig betekent dat je de uiterlijke schijn van prestige moet opgeven.
Dat moment waarop het kind wordt gered, zet de toon voor al het andere dat Kambei in het verhaal doet. Hij leidt niet door dominantie uit te oefenen, maar door verantwoordelijkheid te aanvaarden en anderen te dienen. Wanneer hij de rest van het team rekruteert, volgen ze hem uit respect voor zijn voorbeeld, niet voor zijn rang. Hij verdient hun vertrouwen dankzij zijn nederigheid.
2. Zweet meer tijdens de voorbereiding, bloed minder tijdens de strijd
Zodra Kambei ermee instemt het dorp te verdedigen, ondernemen de samoerai geen heroïsche daden. Ze besteden een groot deel van de film aan de voorbereiding: het bestuderen van het terrein, het trainen van de boeren, het versterken van de muren, het graven van sloten en het in kaart brengen van elke benadering die de bandieten zouden kunnen volgen. De dorpelingen denken dat de samoerai gewoon wacht, maar Kambei weet wat Sun Tzu hij schreef eeuwen eerder: “Zegevierende krijgers winnen eerst en trekken dan ten strijde; verslagen krijgers gaan eerst ten strijde en proberen dan te winnen.”
Als de aanval eindelijk komt, lijkt de uitkomst onvermijdelijk. De bandieten stormen rechtstreeks in de vallen die de samoerai dagen eerder hadden gezet. Hun met voorbedachten rade voorbereiding overtreft de woede van de vijand op dit moment.
Hoewel we moed graag beschouwen als iets spontaans – als een flits van moed die optreedt wanneer er gevaar dreigt – wordt de basis van moed vooraf gelegd. De kalmte die u in een crisis kunt oproepen, zal zich manifesteren in directe verhouding tot uw bereidheid om de uitdaging aan te gaan.
3. Wees een stille professional
Mijn favoriete personage in de film is Kyūzō. De man is een gecertificeerde badass. Hij spreekt nauwelijks gedurende de film, maar communiceert door zijn acties. Hij is een meester in zijn zwaardkunst. Zijn inspanning lijkt moeiteloos (de kunst van wu wei!). Wanneer een opschepperige samoerai hem uitdaagt voor een duel, wint Kyūzō met een enkele slag en vertrekt vervolgens zonder leedvermaak.
Eén personage beschreef Kyūzō op deze manier:
Hij heeft de ware geest van de samurai. Hij is totaal onbevreesd. Maar tegelijkertijd is hij vriendelijk en bescheiden: kijk eens hoe hij handelde nadat we dat wapen gingen halen. En hoe hij ook ging, net zoals hij naar de heuvels ging om paddenstoelen te zoeken.
We leven in een tijdperk waarin lawaai belangrijker is dan vaardigheid. Kyūzō leert ons dat macht bestaat in het zijn van een rustige professional. Echt vakmanschap is evident; als je echt goed bent in wat je doet, hoef je dat niet meer aan te kondigen.
4. Als jij sterk bent, ben ik sterk
Er is een aforisme in het Latijn waar ik van houd: Valeo, valeo.
Als jij sterk bent, ben ik sterk.
Ondanks dat ze uit een andere cultuur kwamen dan die van de Romeinse centurions, belichaamden de zeven samoerai dit universele principe van teamwerk en kameraadschap.
De zeven samurai hebben verschillende achtergronden. Ieder heeft een eigen temperament en persoonlijkheid. De een is een oorlogsmoe veteraan, de ander een grappenmaker, weer een ander een naïeve jonge leerling. Ze maken ruzie, maken grapjes en botsen af en toe. Maar wanneer de bandieten aanvallen, vechten ze samen.
Heihachi, de eenvoudige houthakkerssamoerai, maakt een spandoek voor deze bende. Het bestaat uit zes cirkels en een driehoek. De driehoek vertegenwoordigt de niet-samoerai, Kikuchiyo; de zes cirkels vertegenwoordigen de echte samoerai van het team. Het was een symbool van hun eenheid.
Je kunt de strijd in het leven niet alleen winnen. De truc is om de juiste mannen te vinden die je bijstaan en het soort man zijn op wie ze kunnen rekenen.
En het interessante is dat als je anderen sterk maakt, je ook jezelf sterk maakt. Zoals Kambei zegt: “Door anderen te beschermen, red je jezelf. Als je alleen aan jezelf denkt, vernietig je alleen jezelf.”
Dank je, dank je.
5. Eer wordt verdiend
Kikuchiyo, de komische opluchting en grillige bedrieger van de film, is een bedrieger. Hij heeft een valse samurai-stamboom en verhult het feit dat hij de zoon is van eenvoudige boeren, precies de mensen die de samurai moeten beschermen.
Maar hij wil wanhopig een samoerai worden. Hij wil zichzelf testen eer waardig in een wereld die zegt dat het het niet kan hebben. Kambei ziet het ongeremde thumos aan Kikuchiyo en, in plaats van hem af te wijzen omdat hij geen echte samoerai is, verwelkomt hij hem in zijn kudde om hem te helpen die energie te richten op iets dat groter is dan hijzelf. Uiteindelijk verdient Kikuchiyo zijn sporen, om zo te zeggen, door de samoeraicode na te leven. Hij sterft terwijl hij het dorp verdedigt en wordt de samoerai die hij zo graag wilde zijn. In plaats van zijn verleden zijn leven te laten bepalen, creëert hij zijn nalatenschap door zijn nobele daden.
6. Behoud je gevoel voor humor (vooral onder stress)
Een van de dingen die je door de hele film heen zult opvallen, is dat de samoerai zelfs op de meest stressvolle momenten lacht. Humor was een belangrijk onderdeel van het behoud van het moreel.
Heihachi, de houthakkersamoerai, is typisch de bron van dat gelach. Hij is niet de sterkste vechter, maar hij is onmisbaar. Als iedereen somber en uitgeput is, maakt hij een grapje of neuriet hij een deuntje om iedereen op te vrolijken.
Als je met onmogelijke kansen wordt geconfronteerd, kan een beetje lichtzinnigheid je gezond verstand redden. Nietzsche zei beroemd dat de geest van zwaartekracht, van het te serieus nemen van dingen, je vermogen om nobel te handelen kan belemmeren. Kracht zonder lichtheid is fragiel en stijf. Humor maakt je flexibeler. Het gelach neemt toe.
7. Leef voor eer en doel, niet voor beloning
Aan het einde van de film zijn, hoewel de dorpelingen veilig zijn, vier samoerai gevallen. Kambei kijkt naar hun graven en zegt zachtjes: ‘Dit is de aard van ons bedrijf. We verliezen altijd.’
De samurai vocht niet voor glorie maar voor eer. Het waren tragische helden. Ze vochten zelfs als ze wisten dat ze onvermijdelijk verliezen zouden lijden.
In een wereld die alles meet aan de hand van het rendement op investeringen, Zeven Samoerai het laat ons zien dat sommige dingen de moeite waard zijn om te doen, simpelweg omdat het het juiste is om te doen.
Laatste reflecties
Weken nadat ik deze film heb gezien, betrap ik mezelf er nog steeds op dat ik eraan denk dat Kambei over zijn geschoren hoofd wrijft of dat Kyūzō in stilte zaken afhandelt. En het zorgt ervoor dat ik gedisciplineerder, nederiger en behulpzamer wil zijn.
Ik kan begrijpen waarom het verhaal van Kurosawa zo vaak is gekopieerd. Het gaat over opoffering, teamwerk en verlossing. Samoerai vechten en sterven voor mensen die ze niet kunnen betalen of iets anders voor ze kunnen doen. Ze doen het goed omdat het goed is. Het is een veredelende film.
Dus als je het nog niet gezien hebt Zeven Samoeraivind er de tijd voor. Het is naar moderne maatstaven lang en langzaam, maar absoluut de moeite waard. Je zult vertrekken met de wens een betere man te zijn.
