Drie jaar geleden werd ChatGPT geboren. Het heeft de wereld verbaasd en geleid tot ongekende investeringen en enthousiasme op het gebied van kunstmatige intelligentie. Tegenwoordig is ChatGPT nog een baby, maar het publieke sentiment over de AI-boom is grimmig negatief geworden. De verandering begon toen OpenAI deze zomer GPT-5 uitbracht tot gemengde recensiesvooral van gewone gebruikers die, voorspelbaar, het systeem beoordeelden op basis van oppervlakkige gebreken in plaats van op basis van de onderliggende mogelijkheden.
Sindsdien hebben experts en beïnvloeders verklaard dat de vooruitgang op het gebied van AI vertraagt, dat de schaalvergroting “tegen de muur is gelopen” en dat het hele veld slechts een nieuwe technologiezeepbel is, opgeblazen door flagrante reclame. Veel influencers hebben zich vastgeklampt aan de denigrerende uitdrukking ‘AI-slop’ om de verbluffende beelden, documenten, video’s en code te kleineren die geavanceerde AI-modellen op commando genereren.
Dit perspectief is niet alleen verkeerd, het is ook gevaarlijk.
Ik vraag me af: waar waren al deze irrationele tech-zeepbel-experts toen startups van elektrische scooters werden aangeprezen als een revolutie in de transportsector en cartoon-NFT’s voor miljoenen werden geveild? Ze hadden het waarschijnlijk te druk met kopen waardeloos land in de metaverse of het toevoegen van hun posities in GameStop. Maar als het gaat om de hausse aan kunstmatige intelligentie, die misschien wel de belangrijkste aanjager is van technologische en economische transformatie van de afgelopen 25 jaar, kunnen journalisten en influencers het woord ‘slop’ niet vaak genoeg spellen.
Protesteren wij te veel? AI is immers, op objectieve maatstaven, aanzienlijk capabeler dan de overgrote meerderheid van de anderen computerwetenschappers voorspelden dit pas vijf jaar geleden en verbetert nog steeds in een verbazingwekkend tempo. De indrukwekkende sprong die Gemini 3 laat zien, is slechts het nieuwste voorbeeld. Tegelijkertijd meldde McKinsey onlangs dat 20% van de organisaties al tastbare waarde haalt uit genAI. Verder is een recent onderzoek van Deloitte geeft aan dat 85% van de organisaties hun AI-investeringen in 2025 heeft verhoogd en 91% van plan is deze in 2026 opnieuw te verhogen.
Dit past niet in het ‘bubbel’-verhaal en de denigrerende taal van ‘slop’. Als computerwetenschapper en onderzoeksingenieur die in 1989 met neurale netwerken begon te werken en sindsdien de voortgang door koude winters en warme periodes heeft gevolgd, sta ik bijna elke dag versteld van de snel toenemende mogelijkheden van grensverleggende AI-modellen. Als ik met andere professionals uit de sector praat, hoor ik soortgelijke gevoelens. Als er iets is, het tempo van de vooruitgang van AI het laat veel experts overweldigd en eerlijk gezegd een beetje bang achter.
De gevaren van het afwijzen van AI
Dus waarom gelooft het publiek het verhaal dat AI hapert, dat de resultaten “in verval zijn” en dat de AI-boom geen echte use-cases kent? Persoonlijk geloof ik dat dit komt doordat we in een collectieve staat van bewustzijn zijn beland Ik ben in ontkenningvasthouden aan de verhalen die we willen horen, ondanks krachtig bewijs van het tegendeel. Ontkenning is de eerste fase van verdriet en daarom een redelijke reactie op het zeer verontrustende vooruitzicht dat wij mensen binnenkort kunnen verliezen cognitieve suprematie hier op planeet aarde. Met andere woorden: het overdreven AI-zeepbelverhaal is een sociaal verdedigingsmechanisme.
Geloof me, ik snap het. Ik waarschuwde voor de destabiliserende risico’s EN demoraliserende impact van superintelligentie al meer dan tien jaar, en ook ik vind dat AI te slim en te snel wordt. Feit is dat we snel op weg zijn naar een toekomst waarin algemeen beschikbare AI-systemen in staat zullen zijn beter te presteren dan de meeste mensen bij de meeste cognitieve taken, waardoor problemen sneller en met grotere nauwkeurigheid kunnen worden opgelost, en ja, creatiever dan enig individu kan doen. Ik leg de nadruk op ‘creativiteit’ omdat AI-ontkenners vaak benadrukken dat sommige menselijke kwaliteiten (met name creativiteit en emotionele intelligentie) het zal altijd buiten het bereik van kunstmatige intelligentiesystemen blijven. Helaas is er weinig bewijs dat dit perspectief ondersteunt.
Op het gebied van creativiteit kunnen de huidige AI-modellen sneller en met grotere variatie inhoud genereren dan welk mens dan ook. Critici beweren dat echte creativiteit interne motivatie vereist. Ik ben het eens met dit argument, maar ik vind het circulair: we definiëren creativiteit op basis van hoe we het ervaren, in plaats van op de kwaliteit, originaliteit of bruikbaarheid van het resultaat. We weten ook niet of AI-systemen interne drijfveren of een gevoel van keuzevrijheid zullen ontwikkelen. Hoe dan ook, als AI origineel werk kan produceren dat kan wedijveren met de meeste menselijke professionals, de impact op creatieve werken het zal nog steeds behoorlijk verwoestend zijn.
Het probleem van manipulatie van kunstmatige intelligentie
Ons menselijke voordeel op het gebied van emotionele intelligentie is zelfs nog onzekerder. Het is waarschijnlijk dat kunstmatige intelligentie binnenkort onze emoties sneller en nauwkeuriger zal kunnen lezen dan welk mens dan ook. subtiele signalen opsporen in onze micro-expressies, stempatronen, houding, blik en zelfs ademhaling. En terwijl we AI-assistenten integreren in onze telefoons, brillen en andere draagbare apparaten, zullen deze systemen onze emotionele reacties gedurende de dag in de gaten houden. constructie van voorspellende modellen van ons gedrag. Zonder sterke regelgeving, wat steeds onwaarschijnlijker wordt, zouden deze voorspellende modellen gebruikt kunnen worden om ons te targeten individueel geoptimaliseerde invloed dat maximaliseert de overtuigingskracht.
Dit heet de Probleem met AI-manipulatie en suggereert dat emotionele intelligentie de mensheid misschien geen voorsprong geeft. In feite zou het een aanzienlijke zwakte kunnen zijn, die de voorkeur geeft aan a asymmetrische dynamiek waar kunstmatige intelligentiesystemen ons kunnen lezen bovenmenselijke precisieterwijl we de AI helemaal niet kunnen lezen. Wanneer u met fotorealistische AI-agenten praat (bijv verlangens) zie je een glimlachende façade die is ontworpen om warm, empathisch en betrouwbaar over te komen. Het zal er menselijk uitzien en aanvoelen, maar het is slechts een illusie en dat zou gemakkelijk kunnen invloed op uw prospects. Dat zijn tenslotte onze emotionele reacties op gezichten viscerale reflexen gevormd door miljoenen jaren evolutie op een planeet waar elk interactief menselijk gezicht dat we tegenkwamen feitelijk menselijk was. Binnenkort zal dit niet langer waar zijn.
We zijn snel op weg naar een wereld waarin veel van de gezichten die we tegenkomen van AI-agenten zullen zijn verschuilen achter digitale gevels. In feite zijn deze “virtuele woordvoerders“Er zouden gemakkelijk aspecten kunnen zijn die voor ieder van ons zijn ontworpen op basis van onze eerdere reacties, wat er ook voor zorgt dat we onze waakzaamheid laten verslappen. Toch houden velen vol dat kunstmatige intelligentie gewoon een nieuwe technologische cyclus is.
Dit is wensdenken. De enorme investeringen die in AI worden gedaan, worden niet gedreven door een hype, maar door de verwachting dat AI elk aspect van het dagelijks leven zal doordringen, belichaamd als intelligente actoren waarmee we de hele dag te maken hebben. Deze systemen zullen dat wel doen help onsleer ons en beïnvloeden ons. Ze zullen ons leven opnieuw vormgeven en het zal sneller gebeuren dan de meeste mensen denken.
Voor alle duidelijkheid: we zijn niet getuige van een AI-bubbel die zich vult met leeg gas. We zien de vorming van een nieuwe planeet, een gesmolten wereld die snel vorm zal krijgen en zal stollen een nieuwe samenleving gebaseerd op kunstmatige intelligentie. Ontkenning zal dit niet stoppen. Het zal ons alleen maar minder voorbereid maken op risico’s.
Lodewijk Rosenberg is een vroege pionier op het gebied van augmented reality en een ervaren AI-onderzoeker.
