RIO DE JANEIRO– Braziliaanse president Luiz Inácio Lula da Silva heeft een wet ondertekend die de beschermingsmaatregelen voor vrouwelijke slachtoffers van gendergeweld versterkt, een stap die wordt verwelkomd door feministische activisten, die echter ook vragen om meer geld voor preventie.
De invoering van de wet komt in een tijd van woede Brazilië registreren gevallen van geweld tegen vrouwen en een reeks spraakmakende incidenten die het land schokten en ontketenden wijdverbreide demonstraties op zondag.
De wet, die maandag in de Braziliaanse staatscourant is gepubliceerd, staat rechters toe maatregelen te nemen om slachtoffers te beschermen, zoals het opschorten of beperken van wapenbezit, het verwijderen van de aanvaller uit de woning van het slachtoffer en het verbieden van contact met het slachtoffer.
Zelfs mensen die beschermende maatregelen moeten volgen, zullen nu gedwongen worden een enkel monitor. Slachtoffers zouden via een veiligheidsvoorziening worden gewaarschuwd als de dader hen benadert.
De wetgeving verhoogt ook de straffen voor verkrachting van minderjarigen onder de 14 jaar van 15 jaar naar maximaal 18 jaar. Wanneer een kind wordt verkracht en vermoord, zal de crimineel tussen de 20 en 40 jaar achter de tralies doorbrengen, oplopend van 12 tot 30 jaar.
Voormalig senator Margareth Buzetti – van de centrumrechtse Progressieve Partij – is de auteur van het wetsvoorstel, dat in november door de Senaat werd goedgekeurd.
Rachel Ripani, een van de organisatoren van de protesten van zondag die volgens haar in 90 Braziliaanse steden plaatsvonden, prees de ondertekening van de wet.
“Het is heel positief, maar het is ook een belangrijk teken van hoe deze wetten zonder publieke druk naar de achtergrond verdwijnen”, vertelde hij aan The Associated Press.
Vorige week riep Ripani op tot demonstraties na een reeks bijzonder wrede gevallen. Hij belichtte het geval van Taynara Souza Santos, die door haar ex-vriend werd aangereden en bekneld raakte in de auto, die haar een kilometer over het beton sleepte. De verwondingen van de 31-jarige waren zo ernstig dat haar benen moesten worden geamputeerd. Videobeelden van het incident gingen viraal.
In een ander schokkend geval werd lerares Engels Catarina Kasten op 21 november verkracht en gewurgd op een pad vlakbij een strand op weg naar een zwemles in de zuidelijke stad Florianopolis.
En op 28 november schoot een administratief medewerker van een school in Rio de Janeiro twee van zijn collega’s neer. Een van de zussen van de slachtoffers, Alline de Souza Pedrotti, zei dat ze het niet accepteerde dat er vrouwelijke bazen waren.
Eerder dit jaar gingen ook beelden van een vrouw die meer dan 60 keer door haar vriend in een lift werd geslagen viraal. Vervolgens onderging ze een gezichtsreconstructieoperatie.
“Dit geweld wordt gefilmd en gezien”, zei Ripani. “Mensen zien het en vragen zich af waarom er geen straf is.”
Volgens een rapport uit 2025 van de denktank Brazilian Forum on Public Safety werd ruim één op de drie vrouwen in Brazilië in de loop van een jaar het slachtoffer van seksueel of gendergerelateerd geweld, het hoogste aantal sinds het begin van de registratie in 2017.
Tien jaar geleden heeft Brazilië een wet aangenomen die de misdaad van vrouwenmoord erkent, gedefinieerd als de dood van een vrouw in de huiselijke sfeer of als gevolg van minachting voor vrouwen.
Volgens het Braziliaanse Forum voor Openbare Veiligheid waren vorig jaar 1.492 vrouwen het slachtoffer van vrouwenmoord, het hoogste aantal sinds de wet in 2015 werd ingevoerd.
In oktober 2024 ondertekende Lula een wet waarin werd bepaald dat degenen die veroordeeld zijn voor vrouwenmoord een minimumstraf van 20 jaar en een maximum van 40 jaar zouden krijgen, oplopend van 12 naar 30 jaar.
Isadora Vianna, een socioloog aan de Staatsuniversiteit van Rio de Janeiro, zei dat zwaardere straffen voor plegers van seksueel geweld tegen vrouwen en kinderen populair zijn onder zowel progressieven als conservatieven, maar dat uit onderzoek blijkt dat deze niet effectief zijn in het voorkomen van de misdaden.
Met betrekking tot kinderslachtoffersHet organiseren van seksuele voorlichtingslessen op school en het bieden van een ruimte voor kinderen om te praten zou veel effectiever zijn, zei ze.
“Maar vooruitgang boeken in deze kwestie is erg moeilijk omdat het wetgevingsdebat zich laat leiden door morele waarden in plaats van door technische studies”, zei hij.
Tatinny Araújo, vrouwenrechtenactiviste en lid van An abortus rechten groep, zei ook dat de prioriteit moet liggen bij preventief beleid, zoals het verhogen van de budgetten voor de bestrijding van seksueel geweld en het opleiden van de rechterlijke macht, gezondheidswerkers en sociale diensten die in contact komen met slachtoffers.
“Geen enkele verandering in het strafrecht zal slagen, omdat we daaronder nog steeds dezelfde seksistische, vrouwonvriendelijke en racistische structuur hebben die ons schaadt, verkracht en vermoordt”, zei hij.
—
Volg AP-dekking van Latijns-Amerika en het Caribisch gebied op https://apnews.com/hub/latin-america
