De gedurfde operatie die Machado uit Venezuela haalde: NPR

RIO DE JANEIRO, Brazilië – Het is een opmerkelijke prestatie om de Nobelprijs voor de Vrede te winnen. Maar voor de winnaar van dit jaar was zelfs het bijwonen van de ceremonie een hele prestatie.

María Corina Machado bracht meer dan een jaar ondergedoken door nadat haar oppositiebeweging vorig jaar president Nicolás Maduro had verslagen bij de verkiezingen, een stemming die algemeen als frauduleus wordt beschouwd. Om haar uit Venezuela te krijgen en haar veilig naar Oslo te krijgen, was een operatie nodig die een thriller waardig was.

Centraal in die missie stond de Amerikaanse Special Forces-veteraan Bryan Stern, de bebaarde, breedgeschouderde oprichter van Stichting Grijze Stier Redding. Stern en zijn team van Amerikaanse militaire veteranen hebben honderden extracties over de hele wereld voltooid. Maar dit was, zegt hij, anders.

“Hij is na Maduro de populairste persoon op het westelijk halfrond”, zei hij. “Vanwege die handtekening maakte dat deze operatie erg moeilijk.”

Stern en zijn team hadden slechts een week de tijd om Machado’s ontsnapping te plannen, een missie die ze Operatie Golden Dynamite noemden – een knipoog naar Alfred Nobel, de grondlegger van de Vredesprijs die ook het dynamiet uitvond.

Een landroute was uitgesloten: te veel controleposten waar deze herkend zou zijn. Ze besloten daarom over zee te verhuizen.

Maar ze moesten voorzichtig zijn. Het Amerikaanse leger heeft een aanzienlijke aanwezigheid opgebouwd voor de kust van Venezuela, waarbij de afgelopen maanden bijna twee dozijn vermoedelijke boten voor drugshandel zijn vernietigd, waarbij ten minste 87 mensen zijn omgekomen. Stern wil de details niet bespreken, maar zegt dat hij overleg heeft gepleegd met Amerikaanse functionarissen die wisten dat ze in het gebied zouden opereren.

Hij zorgde ervoor dat hij geen boot gebruikte die een doelwit zou kunnen worden. “Ik wilde geen grote gigantische boot met grote motoren die snel konden varen en door de golven heen konden snijden”, zei hij. “Dit is wat narco’s gebruiken, en het Amerikaanse leger blaast ze graag op.”

Toen stuitte hun plan op een ander probleem: Machado’s boot heeft het afgesproken ontmoetingspunt in de Caribische Zee nooit bereikt.
‘Het was de bedoeling dat we elkaar halverwege zouden ontmoeten, maar toen dat niet lukte, draaiden we om en gingen naar hen toe,’ zei Stern.

In totale duisternis, met golven van 3 meter hoog die over de zijkanten van beide boten beukten en alleen zaklampen om hen te begeleiden, waren de zenuwen gerafeld. Elke bemanning vreesde dat de anderen kartelleden, overheidsagenten of erger zouden kunnen zijn.

“Ik zou Maduro’s mannen kunnen zijn, ik zou kartelmannen kunnen zijn – alles eigenlijk,” zei Stern. “Iedereen is zenuwachtig als ze elkaar midden in de nacht op zee benaderen. In golven van 3 meter hoog? Dit is eng.”

Toen ze eindelijk dichtbij genoeg waren om elkaar te kunnen horen, klonk er een stem door het water.

“Ik ben het… Maria!”

Stern hees haar aan boord. Met de wind in de rug verliep de laatste etappe naar een Caribisch eiland – dat hij niet wilde noemen, maar waarvan velen zeggen dat het Curaçao is – gelukkig rustig. Er stond een privévliegtuig klaar om haar naar Oslo te brengen.

Stern zegt dat Machado sterker was dan de norse veteranen die haar hielpen ontsnappen.
“We kreunen en kreunen allemaal: het is koud, het is nat, we hebben honger, het is donker”, zei hij. ‘Ze heeft niet één keer geklaagd.’

Stern geeft toe dat hij een beetje onder de indruk was van Machado. Hij volgde zijn strijd voor democratische verandering al jaren. Hij had altijd gedacht dat de ‘IJzeren Dame’ van Venezuela haar bijnaam te danken had aan haar politieke standvastigheid. Maar na die avond zegt hij dat het iets meer is.

‘Het is knoestig,’ zei hij lachend. “Behoorlijk geweldig.”