Een Palestijnse man draagt zakken brandhout nadat hij het zaterdag bij het afval heeft verzameld in Khan Younis, in het zuiden van de Gazastrook.
Abdel Kareem Hana/AP
onderschrift verbergen
ondertiteling activeren/deactiveren
Abdel Kareem Hana/AP
VERENIGDE NATIES – De Veiligheidsraad van de Verenigde Naties heeft maandag een Amerikaans plan voor Gaza goedgekeurd dat een internationale stabilisatiemacht machtigt om veiligheid te bieden in het verwoeste gebied en dat een mogelijk toekomstig pad naar een onafhankelijke Palestijnse staat voorstelt.
Rusland, dat een rivaliserende resolutie had uitgevaardigd, onthield zich samen met China van stemming bij de stemming met 13-0. De Verenigde Staten en andere landen hoopten dat Moskou zijn vetorecht over het machtigste orgaan van de Verenigde Naties niet zou gebruiken om de aanneming van de resolutie te blokkeren.
De stemming was een cruciale stap in het fragiele staakt-het-vuren en in de pogingen om de toekomst van Gaza vorm te geven na twee jaar oorlog tussen Israël en Hamas. Arabische en andere moslimlanden die interesse hadden getoond in het leveren van troepen aan een internationale strijdmacht, hadden aangegeven dat toestemming van de Veiligheidsraad essentieel was voor hun deelname.
De Amerikaanse resolutie onderschrijft het twintigpuntenplan van president Trump, waarin wordt opgeroepen tot een nog op te richten Vredesraad als overgangsautoriteit onder leiding van Trump. Het machtigt ook de stabilisatiemacht en geeft deze een breed mandaat, inclusief grenscontrole, veiligheid en demilitarisering van grondgebied. De raads- en dwangmachtiging loopt eind 2027 af.
De Amerikaanse ambassadeur Mike Waltz noemde de resolutie ‘historisch en constructief’ en zei dat deze een nieuwe koers in het Midden-Oosten uitzet.
“De resolutie van vandaag vertegenwoordigt een nieuwe belangrijke stap in de richting van een stabiel Gaza dat zal kunnen floreren en een omgeving waarin Israël in veiligheid kan leven”, zei hij. Hij benadrukte dat de resolutie “nog maar het begin is”.
Een krachtiger taalgebruik over de Palestijnse staat helpt het Amerikaanse plan te verwezenlijken
Gedurende bijna twee weken van onderhandelingen over de Amerikaanse resolutie hadden Arabische landen en Palestijnen druk uitgeoefend op de Verenigde Staten om de taal over de Palestijnse zelfbeschikking te versterken.
Maar het voorstel biedt nog steeds geen tijdlijn of garantie voor een onafhankelijke staat, en zegt alleen dat dit mogelijk zal zijn na vooruitgang bij de wederopbouw van Gaza en hervormingen van de Palestijnse Autoriteit, die nu delen van de Westelijke Jordaanoever regeert.
De Verenigde Staten herzagen de resolutie en stelden dat, na deze stappen, “de voorwaarden eindelijk aanwezig kunnen zijn voor een geloofwaardige weg naar Palestijnse zelfbeschikking en een staat.”
“De Verenigde Staten zullen een dialoog tot stand brengen tussen Israël en de Palestijnen om overeenstemming te bereiken over een politieke horizon voor vreedzaam en welvarend samenleven”, voegt hij eraan toe.
Die taal maakte de Israëlische premier Benjamin Netanyahu boos, die had gezworen zich te zullen verzetten tegen elke poging om een Palestijnse staat te creëren. Hij heeft lang betoogd dat de oprichting van een Palestijnse staat Hamas zou belonen en uiteindelijk zou leiden tot een nog grotere staat geleid door Hamas aan de grenzen van Israël.
Een sleutelfactor bij de aanneming van de resolutie was de steun van Arabische en islamitische landen die aandrongen op een staakt-het-vuren en mogelijk bijdroegen aan de internationale kracht. De Amerikaanse missie bij de Verenigde Naties verspreidde vrijdag een gezamenlijke verklaring met Qatar, Egypte, de Verenigde Arabische Emiraten, Saoedi-Arabië, Indonesië, Pakistan, Jordanië en Turkije, waarin werd opgeroepen tot “snelle goedkeuring” van het Amerikaanse voorstel.
Rusland had zijn eigen plan gelanceerd
De stemming werd gehouden in de hoop dat het fragiele staakt-het-vuren van Gaza zou worden gehandhaafd na een oorlog die was uitgelokt door de verrassingsaanval van Hamas op Zuid-Israël op 7 oktober 2023, waarbij ongeveer 1.200 mensen omkwamen. Het Israëlische offensief, dat ruim twee jaar heeft geduurd, heeft ruim 69.000 Palestijnen gedood, aldus het ministerie van Volksgezondheid van Gaza, dat geen onderscheid maakt tussen burgers en strijders, maar zegt dat de meerderheid vrouwen en kinderen zijn.
Vorige week verspreidde Rusland plotseling een rivaliserend voorstel in sterkere bewoordingen, ter ondersteuning van een Palestijnse staat naast Israël, en benadrukte dat de Westelijke Jordaanoever en Gaza verenigd moeten worden als een staat onder de Palestijnse Autoriteit.
Hij schrapte ook de verwijzingen naar de Transitieraad en vroeg VN-secretaris-generaal Antonio Guterres om mogelijkheden te bieden voor een internationale troepenmacht om de veiligheid in Gaza te garanderen en het staakt-het-vuren-plan uit te voeren, waarmee hij het belang van de rol van de Veiligheidsraad onderstreepte.
Wat zegt het Amerikaanse voorstel nog meer?
De Amerikaanse resolutie roept de stabilisatiemacht op om “het proces van demilitarisering van de Gazastrook” en “de permanente ontmanteling van de wapens van niet-statelijke gewapende groepen” te verzekeren. Een grote vraag is hoe Hamas moet worden ontwapend, dat deze stap nog niet volledig heeft geaccepteerd.
Het machtigt de strijdmacht “alle maatregelen te gebruiken die nodig zijn om haar mandaat uit te voeren” in overeenstemming met het internationaal recht, de taal van de Verenigde Naties voor het gebruik van militair geweld.
In de resolutie staat dat stabilisatietroepen zullen helpen de grensgebieden te beveiligen, naast een Palestijnse politiemacht die zij hebben opgeleid en onder toezicht staan, en zullen coördineren met andere landen om de stroom van humanitaire hulp te verzekeren. Het zegt dat de strijdmacht nauw moet overleggen en samenwerken met de buurlanden Egypte en Israël.
Terwijl de internationale strijdmacht de controle vestigt en stabiliteit brengt, stelt de resolutie dat de Israëlische strijdkrachten zich zullen terugtrekken uit Gaza “op basis van normen, mijlpalen en tijdlijnen die verband houden met demilitarisering.” Deze moeten worden overeengekomen door de Stabilisatiemacht, de Israëlische strijdkrachten, de Verenigde Staten en de staakt-het-vuren-garants.
