Het afgelopen jaar is de infrastructuur van Gaza getroffen door een verwoestende realiteit.
Wat ooit onder druk stond, is voorbij het punt van instorting geduwd. Elektriciteitsnetwerken, watersystemen, ziekenhuizen, wegen en gemeentelijke diensten zijn systematisch vernietigd of ernstig beschadigd, waardoor het dagelijkse leven wordt bepaald door overleven.
Het is niet ongebruikelijk dat gezinnen hun dagen plannen met het geluid van generatoren, ervan uitgaande dat er brandstof beschikbaar is. Ouders en kinderen staan urenlang in de rij voor een paar liter onveilig water of een pak brood.
Ziekenhuizen opereren in bijna duisternis, artsen voeren levensreddende procedures uit met behulp van mobiele telefoons als licht. De straten die ooit kinderen naar school brachten, zijn tot puin herleid.
De realiteit van Gaza is altijd hard
Het leven in Gaza is nooit gemakkelijk geweest, zelfs niet op momenten die door de buitenwereld als ‘normaal’ worden bestempeld.
Voor de meeste mensen leefde het leven met voortdurende onzekerheid. Je hebt geleerd om niet te ver vooruit te plannen, want rust is kwetsbaar en altijd tijdelijk.
Er waren dagen met elektriciteit, waarop de straten stiller leken en gezinnen een klein gevoel van opluchting genoten, maar iedereen wist dat dit elk moment kon verdwijnen.
De infrastructuur van Gaza weerspiegelt dit. Het was al lang vóór de jongste verwoesting van Israëls genocidale oorlog kwetsbaar.
Tientallen jaren van illegale blokkade door Israël, herhaalde militaire aanvallen en strenge beperkingen op bouwmaterialen hebben ertoe geleid dat systemen altijd worden opgelapt en altijd op geleende tijd draaien. Er is eigenlijk niets teruggevonden.
Een van de meest zichtbare verliezen was die van elektriciteit. In de hele Gazastrook is duisternis geen uitzondering. Onze enige elektriciteitscentrale werd zwaar beschadigd en stilgelegd vanwege brandstoftekorten; bijna 80% van de krachtoverbrenging werd vernietigd.
Voor gezinnen wordt dit verlies op kleine en onophoudelijke manieren gevoeld. Een moeder laadt haar telefoon op elke keer dat de generator van haar buurman even afgaat, wetende dat dit misschien wel haar enige kans is om contact op te nemen met familie.
Kinderen maken hun huiswerk bij kaarslicht, als ze dat ooit doen. Koelkasten zijn onbruikbaar en voedsel bederft.
De toegang tot water is ook dramatisch verslechterd. Israëlische beschietingen beschadigden putten, ontziltingsinstallaties en pompstations. Zonder elektriciteit of brandstof kan schoon water niet worden gewonnen of gedistribueerd.
In onze berichtgeving over Israëls genocidale oorlog tegen Gaza hebben we gezinnen gedocumenteerd die in de rij stonden met plastic containers, wachtend op waterwagens die wel of niet zouden arriveren. Als ze dat doen, ruikt het water vaak naar zout of metaal, de smaak is scherp en onbekend.
Velen hebben geen andere keuze dan het toch te drinken. Kinderen worden ziek door maaginfecties. Huiduitslag verspreidt zich. Wassen wordt een luxe.
Het cumulatieve effect: verlamming
Ziekenhuizen, ooit overbelast maar functionerend, opereren nu in crisismodus. De afgelopen maand van veldwerk heb ik veel medische faciliteiten bezocht die beschadigd waren of gedwongen waren de dienstverlening volledig te sluiten.
Degenen die nog steeds actief zijn, worden geconfronteerd met ernstige tekorten aan medicijnen, apparatuur, elektriciteit en personeel.
Ik herinner me het gevoel van depressie dat ik voelde na een bezoek aan twee intensive care-afdelingen in Gaza-stad en het centrale deel van de Strip.
Beiden waren overvol en gedwongen om twee patiënten per bed te plaatsen.
Dialysemachines werkten onder de constante dreiging dat ze stroom zouden verliezen, net als operatiekamers die tijdens de procedure vaak werden uitgeschakeld.
Het moeilijkste is dat medische teams vaak gedwongen worden om onmogelijke beslissingen te nemen over wie wordt behandeld en wie moet wachten.
Naast de gezondheidszorg en openbare diensten heeft de vernietiging van wegen, openbare voorzieningen en gemeentelijke infrastructuur Gaza van binnenuit verscheurd: straten vol puin, straten overspoeld met rioolwater, trage ambulances en hulpverlening.
De afvalinzameling is grotendeels gestopt, wat de verspreiding van ziekten veroorzaakt. De telecommunicatie-infrastructuur is herhaaldelijk uitgeschakeld, waardoor gezinnen zijn geïsoleerd en mensen zijn afgesloten van de hulpdiensten en de buitenwereld.
Er is sprake van een cumulatief effect van Israëls intensieve bombardementscampagne – die opzettelijk wordt uitgevoerd om het dagelijks leven lam te leggen – omdat de infrastructuursystemen van elkaar afhankelijk zijn.
Zonder elektriciteit is het niet mogelijk om water te pompen. Zonder brandstof kunnen ziekenhuizen niet functioneren. Zonder wegen kan de hulp niet terecht bij degenen die het nodig hebben.
Elke ineenstorting versnelt de volgende door nieuwe lagen van moeilijke levensomstandigheden te creëren.
Nu het jaar 2025 zijn einde nadert, ondersteunt de gehele infrastructuur van Gaza niet langer het normale leven; hij weet ternauwernood te overleven.
Praten over wederopbouw betekent niet simpelweg het herbouwen van gebouwen, maar ook het herstellen van de systemen die mensen in staat stellen waardig te leven: veilig water, betrouwbare elektriciteit, functionerende ziekenhuizen en elementaire openbare diensten.
Tot die tijd zullen de burgers van Gaza de gevolgen blijven dragen van wederom een jaar dat de fundamenten van het dagelijks leven heeft doen schudden.
