Paniek in Frankrijk nu kinderen het slachtoffer zijn van dodelijk geweld door drugsbendes uit Marseille

Waarschuwing: dit artikel bevat vanaf het begin verontrustende details.

Een groep kinderen merkte het lichaam van Adel op weg naar school, net toen zijn ouders op weg waren naar het politiebureau om hem als vermist op te geven. Een groteske, verkoolde vorm, liggend, met één knie opgetrokken, alsof je op een van de stranden bij Marseille ligt.

Hij was 15 toen hij stierf, op de gebruikelijke manier: een kogel in het hoofd, waarna benzine over zijn magere lijk werd gegoten en in brand werd gestoken.

Iemand heeft zelfs de scène op het strand gefilmd, de laatste in een reeks schiet-en-brandmoorden die verband houden met de zich snel ontwikkelende oorlog tegen drugs in deze havenstad, die steeds meer wordt aangewakkerd door sociale media en nu wordt gekenmerkt door huiveringwekkende willekeurige gewelddaden en de groeiende rol van kinderen, vaak gedwongen deel te nemen aan mensenhandel.

‘Nu is het chaos’, zei een mager bendelid, terwijl hij in een nabijgelegen park zijn shirt optilde en ons een torso liet zien die getekend was door minstens vier kogels, het resultaat van een poging tot moord door een rivaliserende bende.

Het Franse ministerie van Justitie schat dat het aantal tieners dat betrokken is bij drugshandel de afgelopen acht jaar meer dan verviervoudigd is.

“Ik maak deel uit van een bende sinds mijn vijftiende. Maar nu is alles veranderd. De codes, de regels, er zijn geen regels meer. Niemand respecteert iets meer tegenwoordig. De bazen beginnen… jonge mensen te gebruiken. Ze betalen ze pinda’s. En uiteindelijk vermoorden ze anderen zonder echte reden. Het is anarchie, overal in de stad”, zei de man, nu begin twintig, die ons vroeg om zijn bijnaam, The Immortal, te gebruiken.

In heel Marseille praten politie, advocaten, politici en gemeenschapsorganisatoren over a psychose – een toestand van collectief trauma of paniek – die delen van de stad in hun greep houdt, terwijl ze debatteren over de vraag of ze moeten reageren met steeds harder politieoptreden of met nieuwe pogingen om de diepgewortelde armoede aan te pakken.

“Er heerst een sfeer van angst. Het is duidelijk dat drugshandelaren dominant zijn en elke dag meer terrein winnen”, zegt een lokale advocaat, die anoniem wil blijven uit angst voor represailles tegen haar of haar familie.

“De rechtsstaat is nu ondergeschikt aan bendes. Totdat we weer een sterke staat hebben, moeten we voorzorgsmaatregelen nemen”, zei hij, ter toelichting op zijn recente besluit om te stoppen met het vertegenwoordigen van slachtoffers van bendegeweld.

“Er is zoveel concurrentie in de drugshandel dat… mensen bereid zijn alles te doen. Er komen dus kinderen vanaf 13 of 14 jaar binnen als uitkijkposten of drugsdealers. Jongeren zien dode lichamen, horen er elke dag over. En ze zijn niet langer bang om te doden of vermoord te worden”, vertelde gemeenschapsorganisator Mohamed Benmeddour ons.

De trigger van de Marseille-stroom psychose was de moord vorige maand op Mehdi Kessaci, een 20-jarige politieagent in opleiding die geen banden heeft met drugshandel. Er wordt algemeen aangenomen dat zijn dood bedoeld was als een waarschuwing aan zijn broer, een prominente 22-jarige anti-bende-activist en aspirant-politicus genaamd Ahmed Kessaci.

Nu onder strenge politiebescherming sprak Kessaci met de BBC over de dood van Mehdi en de schuld die hij voelt.

“Had ik mijn familie moeten laten vertrekken (Marseille)? De strijd van mijn leven zal deze strijd tegen schuldgevoelens zijn”, zei hij.

Ahmed Kessaci kreeg voor het eerst nationale bekendheid in 2020, nadat ook zijn oudere broer, een bendelid genaamd Brahim, werd vermoord.

“Wij hadden dit psychose jarenlang. We weten dat ons leven aan één draadje hangt. Maar alles veranderde na Covid. Daders worden steeds jonger. De slachtoffers worden steeds jonger”, zei hij.

“Mijn broertje was een onschuldig slachtoffer. Er was een tijd dat echte criminelen… een morele code hadden. Je doodt niet overdag. Niet waar iedereen bij is. Je verbrandt de lichamen niet. Vroeger dreigde je met een schot in je been… Vandaag zijn deze stappen allemaal verdwenen.”

Onder verwijzing naar de huidige “ongekende” geweldsniveaus reageert de Franse politie met wat zij veiligheidsbombardementen noemen in gebieden met veel criminaliteit in Marseille.

Hoewel één bende, de DZ-maffia, nu de handel lijkt te domineren, hanteert deze een soort franchisesysteem, met een lastig netwerk van kleine distributeurs, vaak gerund door tieners en immigranten zonder papieren, die gewelddadig om de grond vechten.

Volgens één schatting zouden tot 20.000 mensen betrokken kunnen zijn bij de geneesmiddelenindustrie van de stad. Vorig jaar hebben ambtenaren voor 42 miljoen euro aan criminele activa van bendes in beslag genomen.

Op videobeelden die op sociale media worden gedeeld, is regelmatig te zien dat bendeleden, gewapend met automatische geweren, op verschillende locaties in Marseille op elkaar schieten aangehaald – arme buurten die worden gekenmerkt door wolkenkrabbers en een concentratie van sociale woningen.

Vorige week op een koude middag vergezelden we een groep gewapende oproerpolitie op een van hun reguliere ‘bombardementen’-missies.

De agenten reden in hun busjes richting een vervallen flatgebouw, terwijl een jonge bende die bij de poort uitkijkt, prompt te voet vluchtte. De politie splitste zich in twee groepen en rende langs beide zijden van het gebouw om de drugsdealers in het trappenhuis te pakken te krijgen.

“Het doel is om drugshandelplaatsen te ontmantelen. We hebben er meer dan 40 gesloten… en we hebben veel mensen opgesloten”, legt Sébastien Lautard, hoofd van de regionale politie, uit.

‘Draai hem om,’ zei een agent scherp, terwijl zijn team een ​​18-jarige tegen een deur drukte.

In een smerige kelder vlakbij vond de politie tientallen flesjes en kleine plastic zakjes die werden gebruikt om cocaïne te distribueren. Later legde een politieagent uit dat de gearresteerde jongeman om arrestatie had gevraagd, waarbij hij zei dat hij vanuit een andere stad naar Marseille was gekomen en nu tegen zijn wil werd vastgehouden en gedwongen werd om voor een groep drugshandelaren te werken.

De agenten brachten hem weg in een busje.

“Dit is geen El Dorado. We hebben veel jonge mensen gerekruteerd op sociale media. Ze komen naar Marseille met de gedachte om gemakkelijk geld te verdienen. Ze krijgen 200 euro per dag beloofd. Maar het eindigt vaak in armoede, geweld en soms de dood”, zei de hoofdaanklager van de stad, Nicolas Bessone.

In zijn kantoor in de buurt van de oude haven van de stad beschreef Bessone een sector die in het hele land een waarde van zeven miljard euro zou kunnen hebben en die wordt gekenmerkt door twee nieuwe ontwikkelingen: een groeiende nadruk op online werving, verkoop en bezorging; en een groeiend aantal tieners die tot de handel gedwongen werden.

“Nu zien we hoe mensenhandelaars deze kleine soldaten tot slaaf maken. Ze creëren fictieve schulden om ze gratis te laten werken. Ze martelen ze als ze twintig euro stelen om een ​​broodje te kopen. Het is ultrageweld. De gemiddelde leeftijd van de beulen en slachtoffers wordt steeds jonger”, zei Bessone.

Hij riep de plaatselijke bevolking op om zich niet aan deze regels te onderwerpen psychose maar in plaats van ‘reageren, opstaan’.

De advocaat die ons vroeg haar identiteit geheim te houden, beschreef een zaak die zij had behandeld.

“Een jonge man, die absoluut geen deel wilde uitmaken van een netwerk, werd na schooltijd gearresteerd, gedwongen deel te nemen aan de drugshandel, verkracht, vervolgens bedreigd, en vervolgens ook zijn familie. Alle middelen dienen om arbeidskrachten te creëren”, zei hij.

Op Tiktok maken tientallen video’s, op muziek gezet, reclame voor drugs die te koop zijn in Marseille aangehaald“van 10.00 uur tot middernacht”, elk product met een eigen emoji, voor cocaïne, hasj en marihuana. Andere advertenties proberen nieuwe bendeleden te werven met boodschappen als “rekruteer een arbeider”, “250 euro voor uitkijkposten”, “500 euro om drugs te vervoeren”.

Voor sommige lokale politici is het antwoord op de problemen van Marseille de noodtoestand en veel strengere immigratieregels.

“Het gezag moet worden hersteld. We moeten een einde maken aan de cultuur van toegeeflijkheid in ons land. We moeten meer vrijheid en meer macht geven aan de politie en de rechterlijke macht”, zegt Franck Alissio, een plaatselijk parlementslid van de extreemrechtse populistische partij Rassemblement National en potentiële burgemeesterskandidaat.

Hoewel de oude stad aan de Middellandse Zee al eeuwenlang bekend staat om zijn grote immigrantengemeenschap, beweert Alissio dat “het probleem vandaag de dag is dat we niet langer in staat zijn om economisch te integreren en te assimileren. Te veel immigratie. Het is het aantal immigranten dat het probleem is. En in feite zijn de drugshandelaren, de drugsdealers, de uitkijkposten, de leiders van deze maffia’s bijna allemaal immigranten of buitenlanders met een dubbele nationaliteit.”

Dit is een controversiële bewering, die moeilijk te verifiëren is in een land dat ernaar streeft te voorkomen dat dergelijke details in officiële cijfers worden opgenomen.

Alissio zei dat opeenvolgende regeringen miljarden euro’s in de armste buurten van Marseille hebben gestort, zonder resultaat. Hij beschuldigde ouders en scholen ervan dat zij kinderen in de drugshandel lieten belanden, maar voegde eraan toe dat zijn doel is ‘het probleem op te lossen, niet om aan sociologie te doen’.

Extreemrechtse partijen genieten al lange tijd sterke steun in heel Zuid-Frankrijk, maar minder in de stad Marseille zelf. Critici van de RN, zoals de advocaat wiens identiteit we verborgen hebben gehouden, hebben de partij beschuldigd van “het uitbuiten van ellende en angst” en van het ten onrechte beschuldigen van immigranten voor een “gangreen” dat wijdverbreid is onder de Franse gemeenschappen.

Philippe Pujol, een lokale schrijver en expert op het gebied van drugshandel in Marseille, kreeg ook politiebescherming aangeboden na de moord op Mehdi Kessaci vorige maand.

“Ik weet niet zeker of er een goede reden is voor deze terreur. Maar… de terreur neemt toe. Ik ben liever bang en voorzichtig dan dat ik onnodige risico’s neem”, zei hij.

Maar hij reageerde op de oproepen tot harder optreden van de politie, met het argument dat het simpelweg een kwestie was van het behandelen van de symptomen “van een lijdende samenleving”, in plaats van het aanpakken van de oorzaken van het probleem.

Door diepgewortelde armoede als een ‘monster’ te omschrijven, schetste Pujol een beeld van een samenleving die geradicaliseerd is door tientallen jaren van verwaarlozing.

“Het monster is een mengeling van vriendjespolitiek, corruptie en politieke en economische beslissingen die tegen het algemeen belang ingaan”, zei Pujol.

“Deze kinderen kunnen klootzakken zijn als ze in een groep zitten, maar als je alleen met ze bent, zijn het nog steeds kinderen met dromen, die dit geweld niet willen.”