Paus Leo
Domenico Stinellis/AP
onderschrift verbergen
ondertiteling activeren/deactiveren
Domenico Stinellis/AP
BEIROET – Paus Leo XIV is in Libanon voor zijn eerste bezoek aan het Midden-Oosten sinds hij in mei werd gekozen tot leider van de katholieken in de wereld. Het komt op een cruciaal moment voor het land, getroffen door het conflict met Israël en een verwoestende economische crisis.
De paus arriveerde zondagavond vanuit Türkiye, zijn eerste buitenlandse bestemming, waar hij de herdenking herdacht 1.700-jarig jubileum van het Eerste Concilie van Nicea in het huidige Iznik, de oorsprong van een geloofstestament dat vandaag de dag nog steeds in kerken over de hele wereld wordt gereciteerd.
Op maandagochtend stonden supporters, waarvan velen regenjassen droegen, langs de straten achter een metalen hekwerk onder een druilerige hemel terwijl zijn konvooi zich een weg baande door kronkelende wegen in de buurt van Beiroet naar het bergtopgraf van een 19e-eeuwse kluizenaar die nu wordt erkend als St. Charbel Makhlouf. Sommigen gooiden rozenblaadjes naar de pausmobiel terwijl deze richting het Maroun-klooster reed.
Bij het graf van de heilige die erkend werd vanwege zijn genezende wonderen, sprak paus Leo over Charbels stilte, nederigheid en armoede, die hij omschreef als ‘radicale’ eigenschappen die tegen de cultuur van het moderne leven ingaan.
De paus gaf een handgemaakte votieflamp geweven met zilveren olijftakken en zei dat hij “Libanon en zijn bevolking aan Saint Charbel had toevertrouwd, zodat ze altijd in het licht van Christus kunnen wandelen.”
Libanon speelde een belangrijke rol in de geschiedenis van het vroege christendom. Het Galilea, waar volgens christenen Jezus predikte, strekt zich uit tot een deel van wat nu Zuid-Libanon is. Het Maroun-klooster dateert uit een eeuw na de kruisiging van Jezus.
Er wordt aangenomen dat christenen ongeveer 30% van de Libanese bevolking uitmaken, hoewel er sinds de laatste volkstelling, onder Frans bewind in 1932, geen exact cijfer bestaat. Destijds vormden christenen meer dan de helft van de Libanese bevolking.
Het land is nu overwegend islamitisch, maar christenen hebben nog steeds meer politieke macht dan enig ander land in de regio. Volgens afspraak is het ambt van president van Libanon gereserveerd voor een maronitische katholiek.
Mensen wachten buiten het St. Maroun-klooster in afwachting van de aankomst van paus Leo XIV in Annaya, Libanon, maandag 1 december 2025.
Hassan Ammar/AP
onderschrift verbergen
ondertiteling activeren/deactiveren
Hassan Ammar/AP
Aangekomen uit Türkiye drong de paus er bij de Libanese leiders op aan vrede te smeden en hoop te bieden aan de bevolking van het land.
Veel Libanese burgers verlieten het land na de financiële ineenstorting van Libanon in 2019 en de verwoestende explosie in de haven van Beiroet het jaar daarop, die het disfunctioneren en de corruptie van de staat aan het licht bracht. Libanese migranten zijn onevenredig christelijk, deels omdat ze door veel westerse landen worden verwelkomd.
Paus Leo XIV kwam maandag op bezoek het Heiligdom van Onze Lieve Vrouw van Libanon in het nabijgelegen Harissa, een belangrijk bedevaartsoord. Hij sprak over de toekomst van de Kerk in Libanon en luisterde naar een priester, een non en een huishoudster die het lijden van christenen en moslims tijdens recente conflicten beschreven.
Een priester uit Noord-Libanon, Yohanna Fuad Fahad, beschreef hoe ze Syrische vluchtelingen probeerde te helpen die tijdens de veertien jaar durende burgeroorlog in Syrië de grens overstaken, maar vervolgens geconfronteerd werden met de economische crisis in Libanon en zonder elektriciteit, stromend water of enige manier om in hun levensonderhoud te voorzien, achterbleven.
Hij zei dat meer vluchtelingen, doodsbang en verarmd, stilletjes zijn aangekomen sinds de omverwerping van het regime van Bashar al-Assad door rebellenstrijders afgelopen december. Pater Yohanna zei dat hij dit pas begreep nadat hij tijdens de zondagsmis de Syrische munten in de aalmoesschaal had gezien. Hij zei dat hij op zoek ging naar mensen om te helpen en dat de kerk hulp moet bieden aan degenen die lijden.
Een non, zuster Dima, vertelde over haar beslissing om tijdens de oorlog tussen Israël en de militante groepering Hezbollah in Balbaak, een overwegend sjiitische stad in de Bekavallei, te blijven, zodat ze voor behoeftige christelijke en moslimfamilies kon zorgen.
En een kerkvrijwilliger en huishoudster uit de Filippijnen, die haar naam alleen Lauren noemde, beschreef een klein gezin van buitenlandse arbeiders die opzettelijk in een huis waren opgesloten door hun werkgever, die tijdens de gevechten was gevlucht. Ze vluchtte naar huis en zei dat ze drie dagen met hun pasgeboren baby liepen om de kerk te bereiken, op zoek naar hulp.
“Door de missie van onze kerk ben ik getuige geweest van wonderen…kleine, levensveranderende daden van liefde,” zei ze.
De paus leek ontroerd en deed een beroep op zijn voorganger paus Franciscus, die had onderstreept dat christenen niet onverschillig kunnen blijven in het licht van tragedie en pijn.
Paus Leo sprak over de noodzaak om kansen te bieden aan jonge mensen: “Het is noodzakelijk, zelfs onder het puin van een wereld die pijnlijke mislukkingen kent, om hen concrete en praktische vooruitzichten te bieden op wedergeboorte en toekomstige groei.”
Geen bezoeken aan het zuiden
Het pauselijke konvooi reisde over nieuw verharde wegen, dezelfde wegen die voorheen verlaten waren door de aanhoudende financiële en economische crisis in Libanon.
“Ze begonnen in 2018 met wegenwerken en stopten daarna vanwege de economische crisis en de lockdown door het coronavirus en al het andere”, zegt Hanady Moukawem, hoofd van de gemeente Daroun-Harissa, kort voor het bezoek. Hij omschreef de reis van de paus hierheen als een symbool van de hoop dat er betere tijden zullen komen.
Paus Leo
Hassan Ammar/AP
onderschrift verbergen
ondertiteling activeren/deactiveren
Hassan Ammar/AP
De paus zal dinsdag een gebedsmis vieren aan de waterkant van Beiroet, vlakbij de plaats van de explosie, voordat hij zijn bezoek afsluit.
Zijn bezoek concentreert zich op Beiroet en het noorden van het land. Volgens plaatselijke kerkelijke functionarissen heeft het Vaticaan Ik besloot dat het potentieel te gevaarlijk was om dit te doen bezoek Zuid-Libanon, waar Israël bijna dagelijkse aanvallen heeft gelanceerd ondanks een staakt-het-vuren van een jaar.
Hezbollah – de sjiitische militie en politieke partij van Libanon – houdt sinds het staakt-het-vuren het vuur in bedwang en staat onder zware druk van de Libanese regering om de resterende wapens op te geven.
Veel van de christelijke dorpen langs de grens met Israël hebben dezelfde verwoestingen ondergaan als de moslimdorpen aan de grens, waarbij huizen en infrastructuur zijn verwoest.
In het Libanese dorp Kanaa, waar Jezus zijn eerste wonder zou hebben verricht door water in wijn te veranderen, vormen christenen nu nog maar ongeveer 10% van de bevolking. Voor velen die het land verlaten is de eerste stop de Libanese hoofdstad.
“Het gebeurde geleidelijk, van de jaren vijftig tot nu”, zegt Chakib Hadad, een gepensioneerde wiskundeleraar en voormalig bestuurslid van de plaatselijke kerk in Canaa. “Ze gaan naar Beiroet om in fabrieken of op andere plaatsen te werken. Ze verkopen hier hun land, kopen appartementen en dat is alles.”
