Thet was drie weken geleden Kerstmisterwijl er in het hele huis geen enkel wezen zich bewoog behalve mijn 13-jarige dochter, die uit haar hol tevoorschijn kwam met een energieniveau dat ongebruikelijk was overdag.
Toen hij dichterbij kwam met de laptop aan, ging zijn grappige mondje omhoog in een buiging. Toen werd het duidelijk dat ik op het punt stond het publiek (sommigen zouden zeggen ‘slachtoffer’) te worden van een recent cultureel fenomeen: de kerstverlanglijst-diavoorstelling.
Het grafische ontwerpplatform Canva lijkt voor veel tieners het favoriete hulpmiddel. Canva zegt dat de eerste kerstverlanglijstsjabloon in 2019 aan hun bibliotheek is toegevoegd. Sinds 2022 hebben mensen meer dan 3,35 miljoen kerstverlanglijstontwerpen gemaakt. Het aantal verlanglijstjes in diavoorstellingstijl is tussen 2024 en 2025 met 61% gestegen, tot een totaal van 1,4 miljoen. Sociale media staan vol met video’s van uitbundige tieners in dure trainingspakken die familiepresentaties geven op grote televisies, samen met talloze tutorials over hoe je ze ‘esthetisch’ kunt maken – een woord dat ik mijn kinderen er altijd aan herinner is een zelfstandig naamwoord, geen bijvoeglijk naamwoord.
Het volstaat te zeggen dat het geen visioenen waren van confetti die danste in het hoofd van mijn dochter. In plaats daarvan werd ik getrakteerd op een eerste collage van merken en winkels die ze op mysterieuze wijze hoog in het vaandel heeft staan, gevolgd door een reeks gecategoriseerde dia’s over de eeuwige basisbehoeften van tieners: kleding, sieraden, decoratie, schoonheidsproducten en, gelukkig, enkele boeken. Hoewel haar presentatie afbeeldingen, ‘inspiratie’ en prijzen bevatte, onthield ze zich van de vulgariteit van hyperlinks die, afgaande op online bewijsmateriaal, een veel voorkomende toevoeging zijn. En ik kan me voorstellen dat het nuttig zou kunnen zijn.
Uit mijn rigoureuze en zeer wetenschappelijke onderzoek (lees: elke ouder op mijn contactenlijst sms’en) is gebleken dat meisjes de voornaamste boosdoeners zijn, die deze nieuwe gewoonte meestal in hun late tienerjaren omarmen voordat ze er een paar jaar later afstand van doen. Veel van de ontvangers van deze voorstellen waardeerden het initiatief en de praktische bruikbaarheid, terwijl ze tegelijkertijd de insinuatie van online clichés “maak je klaar met mij” en “uitpakken” betreuren in bekende tradities. Zoals een vriendin, wier twee jongens haar nog nooit aan deze ervaring hadden blootgesteld, zei: het klinkt een beetje als mensen die te veel tijd op kantoor doorbrengen en vervolgens hun maaltijden voor hun kampeervakantie plannen in een Excel-spreadsheet.
Efficiënt? Zeker. Maar is het net zo schattig als de met de hand gekrabbelde, verkeerd gespelde, met glitters besmeurde pleidooien voor de welwillendheid van de Kerstman die we kenden en waar we van hielden? Niet precies. Maar terwijl die levendige herinneringen aan zijn onschuld ergens in een la stof vergaarden, was ik verrast door de gedachte, de moeite en de terughoudendheid die hij in zijn frisse aanpak toepaste. Het voegde ook enkele “dupe” -opties toe “als back-up”. Goed gespeeld, jongen.
Hoewel het moeilijk is om veel seizoensgebonden magie te voelen die voortkomt uit een op een sjabloon gebouwd pitchdeck, valt niet te ontkennen dat het de uitstraling van nauwelijks verhulde teleurstelling overtreft als je beste pogingen mislukken. Zoals mijn neef zei: “Er zijn momenten in het ouderschap waarop je gewoon je nederlaag moet toegeven en je aan de regels van de nieuwe bewaker moet houden. God weet dat je maar een beperkte mate van genade van je tiener kunt krijgen!”
Gewapend met een moodboard vol kleurenpaletten, favoriete halslijnen, felbegeerde cosmetica en (ik huil) een teddybeer, vertelde ik haar vol vertrouwen dat alles er uitzag redelijk. Zijn ogen – wat straalden ze! Zijn kuiltjes, wat vrolijk!
En hier is het weer de vreugde waarvoor ouders leven. Ga nu naar bed, alsjeblieft.
